Błędy medyczne – statystyki

Ze statystyk podanych przez Departament Postępowania Przygotowawczego – Dział do Spraw Błędów Medycznych Prokuratury Krajowej, wynika, że w 2017 roku w całym kraju prowadzono 5678 postępowań dotyczących błędów medycznych. To prawie o 15 procent więcej niż w 2016 roku. Obecnie, od lat utrzymywana jest tendencja wzrostowa. Jednakże rosnące liczby w statystykach nie powinny być powodem do niepokoju, ponieważ, jest to efekt powołania w prokuraturach specjalnych departamentów zajmujących się tego typu przestępstwami, a także większa świadomość społeczeństwa.

Błędy medyczne w Polsce – statystyki

Trudno jest jednoznacznie wskazać dokładną liczbę błędów medycznych w Polsce, ponieważ nie ma ogólnopolskiego systemu monitorowania tego typu zdarzeń np. przez Ministerstwo Zdrowia. Statystyki prowadzone są przez pozarządowe organizacje, a także Prokuraturę Krajową. Prokuratura Krajowa raportuje ilość wszczętych postępowań i ich przebieg. Na większą wykrywalność błędów medycznych w Polsce z pewnością wpłynęło utworzenie działów do spraw błędów medycznych na poziomie prokuratur okręgowych i rejonowych.

Z raportów organów ścigania wynika, że najwięcej spraw o błędy medyczne, prowadzonych było w okręgach prokuratur regionalnych: w Gdańsku (771 spraw), we Wrocławiu (651 spraw), w Katowicach (648 spraw), w Łodzi (633 sprawy), w Krakowie (574 sprawy) i w Warszawie (492 sprawy). 

W 2017 roku w prokuraturach rejonowych prowadzono 726 spraw dotyczących błędów medycznych natomiast w prokuraturach okręgowych spraw  było 1873.  W porównaniu do 2016 roku, to o 57 procent więcej spraw w rejonach i 78 procent więcej na poziomie okręgów.

Zwiększyła się też efektywność prokuratorów w odniesieniu do procesów o błędy medyczne. W 2016 roku zakończono 3634 sprawy dotyczące błędów medycznych. W 2017 roku zakończonych spraw było 4206. W tym samym roku wniesiono 139 aktów oskarżenia. W stosunku do 248 spraw prokuratura odmówiła wszczęcia postępowania przygotowawczego, a 1613 postępowań umorzyła.

Błędy medyczne – statystyki, ciemna liczba przestępstw

Ciemna liczba przestępstw oznacza liczbę przestępstw faktycznie popełnionych, ale nie ujętych w statystyka, wskutek niewykrycia ich przez organy ścigania. Z analiz prowadzonych przez Prokuraturę Krajową, wynika, że liczba przestępstw niewykrytych jest bardzo wysoka. Sama ilość błędów medycznych szacowana jest na około 30 tysięcy rocznie. Brak wykrywalności przestępstw medycznych wynika między innymi z niewiedzy poszkodowanych na temat możliwości dochodzenia swoich praw i obaw związanych z procesem np. jego kosztami.

Błędy medyczne – statystyki, postępowanie cywilne

Od 2012 roku funkcjonują Wojewódzkie Komisje do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych. Celem komisji jest ustalenie, czy zdarzenie, którego następstwem była szkoda majątkowa lub niemajątkowa, stanowiło zdarzenie medyczne i orzeczenie o przyznaniu odszkodowania lub zadośćuczynienia.  Praktyka działań komisji wskazuje, że są one traktowane często jako pierwszy krok w dochodzeniu roszczeń przez pacjenta. Powstanie Komisji miało spowodować, że zmniejszy się wpływ do sądów powszechnych spraw o odszkodowanie za błędy medyczne. Nie stało się tak, wskutek znacznego wzrostu spraw cywilnych o tego typu odszkodowania. Szacowano, że dzięki komisjom na wokandę, zamiast 330 spraw średniorocznie, trafi  ich 99. W rzeczywistości, w latach 2012-2017 liczba spraw odszkodowawczych wpływających do sądów okręgowych i rejonowych wyniosła średniorocznie 905.

Błędy medyczne –  statystyki, Podsumowanie

Większa ilość postępowań karnych i cywilnych w zakresie błędów medycznych jest zjawiskiem pozytywnym. Świadczy to o większej wykrywalności błędów. Do owej wykrywalności niewątpliwie przyczyniło się zwiększenie dostępności do profesjonalnych prawników specjalizujących się w tym zakresie. Na większą świadomość prawną pacjentów mają wpływ również organizacje zajmujące się pomocą poszkodowanym przez działania medyków. Jedną z takich organizacji, która oferuje między innymi nieodpłatną pomoc prawną jest Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych. Świadomy pacjent łatwiej dokona oceny, czy mógł mieć miejsce błąd medyczny i czy wskutek jego zaistnienia zostały naruszone przepisy prawa karnego oraz, czy należy mu się odszkodowanie lub zadośćuczynienie.