Czym jest powikłanie?
Powikłanie jest schorzeniem, które występuje jako ”efekt” innej choroby, operacji czy też błędów w leczeniu. Wystąpienie powikłań zależy od kilku kwestii, umiejętności lekarzy, wieku czy nawet płci. Jest to różne dla każdego pacjenta. Powikłania mogą powstać kilka dni a nawet kilka lat po operacjach. Mogą być przejściowe i drobne, jak uczucie suchości w ustach po wizycie u dentysty. Jednakże mogą być bardzo poważne i mieć katastrofalne skutki dla zdrowia.
Co w przypadku wystąpieniu powikłań?
Przed rozpoczęciem jakiejkolwiek formy leczenia, ważne jest, aby pacjent miał pełne i zrozumiałe informacje o wszystkich możliwych ryzykach i powikłaniach związanych z leczeniem. W tym celu pacjent powinien zapytać lekarza o wszystkie możliwe skutki uboczne, ryzyko wystąpienia powikłań oraz prawdopodobieństwo ich wystąpienia. Dzięki takiemu wywiadowi pacjent będzie miał pełny obraz ryzyka związanych z leczeniem, co pozwoli na podjęcie świadomej decyzji co do kontynuowania leczenia. Lekarz ma obowiązek poinformować o wszystkich powikłaniach i co robić w przypadku ich wystąpienia. W przypadku gdy tego nie zrobi a takowe wystąpią, można żądać odszkodowania.
W wielu przypadkach, powikłania po zabiegu medycznym są naturalnym skutkiem procesu leczenia i nie są wynikiem błędu medycznego. W takim przypadku, pacjent nie będzie mógł żądać odszkodowania za powikłania, ponieważ zostały one zgłoszone przed rozpoczęciem leczenia jako prawdopodobieństwo wystąpienia. Ważne jest, aby pacjent był dobrze poinformowany o wszystkich możliwych ryzykach i powikłaniach związanych z leczeniem, w ten sposób będzie w stanie podjąć świadomą decyzję.
Przykłady orzecznictwa
Orzecznictwo dotyczące odpowiedzialności lekarza za powikłania jest bardzo skomplikowane i zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj powikłań, okoliczności, w jakich powstały, a także od konkretnego przypadku. Ogólnie rzecz biorąc, lekarz odpowiada za szkody wyrządzone pacjentowi w wyniku błędu medycznego lub zaniedbania. Aby udowodnić odpowiedzialność lekarza, pacjent musi wykazać, że lekarz nie postąpił zgodnie z obowiązującymi standardami opieki medycznej, co doprowadziło do powikłań lub szkód pacjenta.
Niektóre przykłady orzeczeń dotyczących odpowiedzialności lekarza za powikłania:
Sąd Najwyższy w Polsce w wyroku z dnia 26 listopada 2019 r. (III CZP 109/19) orzekł, że lekarz jest odpowiedzialny za powikłania pooperacyjne, jeżeli nie poinformował pacjenta o ryzyku powikłań i nie uzyskał jego świadomej zgody na zabieg.
Sąd Najwyższy w Polsce w wyroku z dnia 20 lutego 2019 r. (III CZP 78/18) orzekł, że lekarz jest odpowiedzialny za powikłania pooperacyjne, jeżeli nie zastosował się do obowiązujących zasad opieki medycznej i nie zastosował odpowiednich środków ostrożności.
Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 22 marca 2017 r. (XII AmC 1211/16) orzekł, że lekarz jest odpowiedzialny za powikłania pooperacyjne, jeżeli nie zastosował się do obowiązujących zasad opieki medycznej i nie udzielił pacjentowi odpowiedniej opieki pooperacyjnej.
Jednocześnie trzeba pamiętać, że każdy przypadek jest inny i orzeczenie sądu może być inne w zależności od okoliczności. Odpowiedzialność lekarza za powikłania może również być ograniczona, jeśli powikłania są nieuniknione lub wynikają z okoliczności, na które lekarz nie miał wpływu. Warto pamiętać, że orzecznictwo dotyczące odpowiedzialności lekarza za powikłania ciągle ewoluuje i zmienia się w zależności od nowych ustaleń medycznych i prawnych. Dlatego ważne jest skonsultowanie się z prawnikiem specjalizującym się w medycznym prawie cywilnym, który będzie mógł przeanalizować sytuację i dostarczyć odpowiednie porady prawne.
Błąd medyczny a błąd lekarski
Błąd medyczny i błąd lekarski są często używane jako synonimy, jednak istnieje subtelna różnica między tymi pojęciami:
- błąd medyczny to po prostu błąd popełniony przez pracownika służby zdrowia, bez względu na to, czy jest to lekarz, pielęgniarka czy inny pracownik medyczny. Obejmuje on błędy w diagnozie, leczeniu, procedurach medycznych, a także zaniedbania w opiece medycznej.
- błąd lekarski to konkretnie błąd popełniony przez lekarza. Może on obejmować błędy w diagnozie, leczeniu, decyzjach medycznych, a także zaniedbania w opiece lekarskiej.
Oba pojęcia odnoszą się do nieprawidłowości w opiece medycznej, jednak błąd medyczny jest szerszym pojęciem i może obejmować błędy popełnione przez różnych pracowników służby zdrowia, podczas gdy błąd lekarski jest bardziej skoncentrowany na błędach popełnionych przez lekarzy.
Powikłania będące wynikiem błędu lekarzy
Zdarza się, że powikłania są wynikiem błędów lekarzy. Czy to błędów w diagnozie, błędów popełnionych podczas zabiegu, czy błędów wynikający z złej organizacji szpitala. Odpowiedzialność lekarza może się przejawiać w niepoinformowaniu o możliwych powikłaniach, złego przeprowadzenia leczenia, czy złej diagnozie. Zła diagnoza może wynikać również z nieprzeprowadzenia wystarczającej ilości badań. Oczywiście, nie można pozwać lekarza, który przeprowadził proces leczenia bezbłędnie jak na stan wiedzy medycznej znanej podczas procesu leczenia. Na szczęście, dzięki rozwojowi medycyny dwie rzeczy stały się pewne. Bezpieczeństwo podczas zabiegów i perspektywa uzyskania dobrego leczenia jest pierwszą z nich. Drugą natomiast jest możliwość uzyskania odszkodowania, jeśli leczenie nie przebiegnie dobrze z winy lekarzy. Jest to zasługa rozwoju praw pacjenta. Warto wspomnieć, że szpital będzie odpowiadać na zasadach ryzyka. Co to oznacza? Nawet jeśli szpital per se nie jest winien przypadkowi, będzie przysługiwać poszkodowanemu kompensacja.
Jeśli istnieje podejrzenie, że podczas zabiegu lub operacji doszło do jakiegoś błędu lub zaniedbania ze strony personelu medycznego, zaleca się skontaktowanie się z odpowiednią organizacją, taką jak Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych. Celem tego typu organizacji jest pomoc w uzyskaniu odpowiedzi i rozwiązaniu problemów związanych z błędami medycznymi.
