B??dy medyczne a b??dy w sztuce lekarskiej
Wszyscy pracownicy s?u?by zdrowia odpowiadaj? za pope?nione przez nich b??dy medyczne i b??dy lekarskie. Poszkodowani mog? domaga? si? sprawiedliwo?ci zarówno w procesie cywilnym, jak i karnym. Czym dok?adnie jest b??d medyczny? Czy b??d medyczny i b??d lekarski to synonimy? Jak udowodni? b??d medyczny, aby ubiega? si? o odszkodowanie?
B??d w sztuce lekarskiej — definicja
Za b??d w sztuce lekarskiej (b??d lekarski) odpowiada ka?dy fachowy pracownik s?u?by zdrowia. Pozwany mo?e zosta? nie tylko lekarz i lekarz-dentysta (stomatolog). Odpowiedzialno?? cywiln? lub karn? mo?e ponie?? równie? ka?dy farmaceuta, felczer, piel?gniarka, po?o?na, ratownik medyczny et cetera. B??dem w sztuce lekarskiej jest dzia?anie lub jego brak (zaniechanie) niezgodne z aktualn? wiedz? medyczn?. Ponadto, sprawca musia? mie? mo?liwo?? zapoznania si? z wiedz? medyczn?, która pozwoli?aby b??du unikn??.
W orzecznictwie przyjmuje si?, ?e b??d w sztuce lekarskiej mo?e dotyczy? zarówno diagnozy, jak i terapii. Warunkiem zakwalifikowania dzia?ania lub zaniechania jako b??d jest tak?e nieumy?lno??. Umy?le spowodowanie szkody u pacjenta przez osob? wykonuj?ca zawód medyczny jest przest?pstwem. Nie jest jednak b??dem medycznym.
B??d medyczny — definicja
Powstanie b??du medycznego, wed?ug definicji, uzale?nione jest od kilku elementów. Po pierwsze, lekarz, stomatolog lub inny medyk musi post?pi? niezgodnie z powszechnie uznanym stanem wiedzy medycznej. Po drugie, jego wina musi by? nieumy?lna (wynikaj?ca z lekkomy?lno?ci lub niedbalstwa — zaniedbanie medyczne). Po trzecie, musi nast?pi? szkoda, np. pogorszenie stanu zdrowia pacjenta lub ?mier? pacjenta. Po czwarte, musi wyst?pi? zwi?zek przyczynowo-skutkowy mi?dzy szkod? a np. b??dem stomatologa czy innego medyka.
Wszelkie dzia?ania skutkuj?ce nara?eniem pacjenta przebywaj?cego pod opiek? placówki medycznej na niebezpiecze?stwo, mog? by? b??dami medycznymi.
Do?wiadczy?e? ci??kich powik?a? w efekcie leczenia? Mo?e to wskazywa? na b??d medyczny. Tak?e nag?a, niespodziewana ?mier? pacjenta mo?e rodzi? w?tpliwo?ci co do prawid?owo?ci leczenia i dzia?a? medyków. Tego typu sytuacje warto przeanalizowa? pod k?tem wyst?pienia b??dów w sztuce medycznej: b??dów medycznych lub lekarskich.
Rodzaje b??dów medycznych — co warto wiedzie??
B??dy i zaniedbania medyczne mog? wyst?pi? zarówno na etapie rozpoznawania schorzenia, jak i w trakcie terapii. Warto wiedzie?, ?e b??d medyczny to nie tylko b??d w leczeniu.
B??d medyczny to tak?e b??d diagnostyczny, czyli np. b??dnie rozpoznana choroba. Wadliwa diagnoza mo?e polega? na rozpoznaniu choroby, gdy pacjent jest zdrowy. W odmiennym wariancie, b??dem mo?e by? nierozpoznanie choroby u pacjenta chorego. Najcz??ciej spotykany w praktyce b??d diagnostyczny, to rozpoznanie innej choroby ni? ta, na któr? pacjent choruje.
Przyczyn? b??du diagnostycznego jest zazwyczaj zaniedbanie medyczne. Wynika z niestaranno?ci w badaniu, czy te? zaniechania bada? dodatkowych.
B??d ten cz?sto pope?niany jest w chirurgii, po?o?nictwie i ginekologii. Klasyczne przyk?ady to niewykrycie ci??y pozamacicznej albo zapalenia wyrostka robaczkowego. W kardiologii mo?e to by? np. niewykrycie wady serca.
Szczególnie niebezpieczne s? b??dy diagnostyczne w przypadku osób nieprzytomnych i ofiar wypadków. Skierowanie do izby wytrze?wie? osoby w stanie hipoglikemii mo?e prowadzi? do zgonu. Tymczasem wykonanie prostego pomiaru poziomu glukozy we krwi mog?oby tragedii zapobiec. Odmowa hospitalizacji ofiary wypadku, gdy potrzebne jest leczenie szpitalne, równie? mo?e prowadzi? do tragicznych konsekwencji.
Odpowiedzialno?? karn? mo?e wi?c spowodowa? nie tylko ra??ce nierozpoznanie choroby. Najbardziej niebezpieczne jest bowiem podj?cie niew?a?ciwego leczenia lub jego brak.
Konsekwencj? b??du diagnostycznego mo?e by? zatem b??d terapeutyczny. Jednak nieprawid?owe leczenie w wyniku nieprawid?owej diagnozy, to tylko jeden z wariantów tego b??du. B??d ten mo?e przybra? tak?e form? b??dnego leczenia dobrze rozpoznanej choroby. Najcz??ciej pope?niany jest jednak b??d operacyjny.
Przyk?adem b??du terapeutycznego mo?e by? zlecenie nieodpowiedniego leku lub dobranie z?ej dawki, a tak?e np. odmowa hospitalizacji pomimo wskaza? do niej. B??dem medycznym b?dzie te? decyzja o porodzie si?ami natury, mimo ?e istniej? wskazania do cesarskiego ci?cia.
Wadliwe wykonanie czynno?ci leczniczej to b??d techniczny. Bywa on uznawany za zaniedbanie medyczne i polega na naruszeniu regu? ostro?no?ci. Mo?e to by? zarówno b??d w trakcie zabiegu (np. pozostawienie w ciele pacjenta cia? obcych), jak i skutkuj?ce uduszeniem nieprawid?owe rozdrobnienie tabletki dziecku.
B??dem medycznym b?dzie te? doprowadzenie do pogorszenia dobrostanu pacjenta w wyniku nieprawid?owej obsady dy?urów. Mówimy wówczas o b??dzie organizacyjnym. Opinie i orzeczenia lekarskie stoj?ce w sprzeczno?ci z aktualn? wiedz? medyczn? tak?e mog? by? uznane za b??d medyczny.
B??dy medyczne — powództwo
Wszystkie b??dy medyczne i b??dy w sztuce lekarskiej, np. stomatologa, mog? by? rozpatrywane przez s?d. Jest to niezale?ne od tego, czy dotyczy us?ugi prywatnej, czy te? w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ).
Walczy? o sprawiedliwo?? mo?na zarówno na drodze cywilnej, jak i karnej. W ka?dej sprawie najlepiej jest skontaktowa? si? z profesjonalnym pe?nomocnikiem, który wska?e najlepsze dla nas rozwi?zanie.
S?d musi przede wszystkim sprawdzi?, czy dosz?o do b??du medycznego. W tym celu bada, czy zasz?o odst?pstwo od przyj?tych standardów post?powania i czy by?o ono uzasadnione. Du?e znaczenie ma stopie? do?wiadczenia zawodowego medyka. S?d sprawdzi te?, czy dzia?anie pracownika s?u?by zdrowia by?o zgodne z aktualn? wiedz? medyczn?.
Co, gdy s?d uzna, ?e dosz?o do b??du w sztuce lekarskiej lub b??du medycznego? Konieczne jest jeszcze ustalenie czy b??d ten mia? negatywny wp?yw na dobrostan pacjenta. Je?eli zostanie to potwierdzone, ofiara b??du ma prawo ??da? pokrycia straty maj?tkowej lub wyrównania wyrz?dzonej krzywdy.
Udowodnienie b??du medycznego
Stwierdzenie b??du medycznego wymaga udowodnienia, ?e zaniedbania lekarza spowodowa?y pogorszenie stanu zdrowia lub ?mier? pacjenta. Niezb?dna do tego jest kompletna dokumentacja medyczna. Na jej podstawie ustala si? przebieg leczenia oraz fakt wyst?pienia b??du.
Dokumentacja medyczna to wyniki bada? i dokumenty, które posiadamy oraz te, które przechowuje placówka medyczna.
Przyk?adowo, dowodz?c b??du oko?oporodowego, warto posiada?:
- karty leczenia szpitalnego matki i dziecka,
- wyniki bada? KTG, USG i gazometrii z krwi p?powinowej,
- protokó? porodu,
- obserwacje lekarskie i piel?gniarskie,
- kart? zlece? podania leków,
- kart? ci??y.
Dokumenty przechowywane przez szpital lub przychodni?, mo?emy otrzyma?, ??daj?c wydania ich po?wiadczonej kserokopii. Mo?na to zrobi? w imieniu w?asnym lub osoby, która nas do tego upowa?ni?a. Warto zatem pami?ta?, by id?c do szpitala upowa?ni? np. m??a do dost?pu do naszej dokumentacji medycznej.
Ofiara b??du medycznego mo?e domaga? si? zap?aty od lekarza, szpitala albo ubezpieczyciela.
Naprawienie szkody lub krzywdy nast?puje poprzez zado??uczynienie, odszkodowanie lub rent?. Sprawca mo?e te? ponie?? odpowiedzialno?? karn? za b??d medyczny i jego skutki.
Odpowiedzialno?? lekarza
Obowi?zki lekarza nie ko?cz? si? z chwil? wykonania zabiegu. Pacjent powinien by? obj?ty nadzorem pooperacyjnym, zw?aszcza gdy dochodzi do powik?a?.
Doprowadzenie do uszczerbku na zdrowiu lub do utraty ?ycia przez pacjenta w wyniku b??du, lub zaniedbania medycznego mo?e by? przest?pstwem. Dlatego warto skontaktowa? si? wówczas z kancelari? prawn? lub fundacj? oferuj?c? pomoc ofiarom b??dów medycznych.
Profesjonalny prawnik jest w stanie oceni?, czy w konkretnej sprawie mia? miejsce b??d medyczny, b??d w sztuce lekarskiej albo zaniedbanie medyczne. Zarówno nieprawid?owa diagnostyka, jak i u?ycie niew?a?ciwej aparatury, czy zastosowano nieprawid?owego leczenia, mog? by? podstaw? roszcze?. Nale?y pami?ta?, ?e jako b??d medyczny lub zaniedbanie medyczne kwalifikuj? si? tak?e m.in. pogwa?cenia praw pacjenta, w tym standardów oko?oporodowych.
B??d medyczny i b??d w sztuce lekarskiej — podsumowanie
Nieistotne jest, czy mamy do czynienia z b??dem w sztuce lekarskiej stomatologa, kardiologa czy ratownika. Bez znaczenia jest, czy za b??d medyczny odpowiada ca?y szpital, czy jeden lekarz. Ka?dy poszkodowany ma prawo do dochodzenia swoich roszcze? (np. odszkodowania) przed s?dem.
W ka?dym przypadku niepokoj?ce zdarzenie medyczne warto skonsultowa? ze specjalist?. Profesjonalny prawnik jest w stanie oceni? jakie roszczenia nam przys?uguj? i jakie kroki prawne warto podj??. Fundacja Pomocy Ofiarom B??dów Medycznych oferuje bezp?atn? analiz? wszystkich zg?aszanych przypadków b??dów medycznych.
