Dostęp do pełnej statystyki błędów lekarskich jest ograniczony, ponieważ w Polsce nie istnieje system monitorowania błędów medycznych. Statystyki prowadzone są między innymi na podstawie raportów Prokuratury Krajowej i Izb Lekarskich. Gromadzeniem danych zajmują się również organizacje pozarządowe, które zajmują się tematyką medyczną.
Błędy lekarskie – statystyki
Każdego roku wzrasta o około 15 procent w stosunku do roku poprzedniego liczba postępowań o uznanie błędów lekarskich i przyznanie odszkodowań za błędy medyczne. Szacuje się, że 60 procent postępowań tego rodzaju dotyczy błędów lekarskich ze skutkiem śmiertelnym. Ogólną liczbę roszczeń tj. spraw, które kończą się: złożeniem skargi do izby lekarskiej, wojewódzkiej komisji ds. zdarzeń medycznych lub zawiadomieniem do prokuratury albo pozwem wniesionym do sądu, określa się szacunkowo na co najmniej 5250 rocznie. Wskazana liczba dzieli się na: 3 tysiące spraw skierowanych do rzecznika odpowiedzialności zawodowej, 200 spraw jako zawiadomienie do prokuratury, 1 tysiąc spraw do komisji, 1 tysiąc pozwów i około 50 ugód.
Z danych wskazanych przez Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej wynika, że w 2016 roku do izb lekarskich wpłynęło 2998 skarg na postępowanie lekarzy. Takie skargi powodują wszczęcie odpowiedzialności zawodowej medyka. W tym samym roku, do Wojewódzkich Komisji ds. zdarzeń medycznych, wpłynęło 1197 wniosków, co wskazuje tendencję wzrostową. Dla prokuratur okręgowych i rejonowych rok 2016 rok był obfity w postępowania dotyczące błędów lekarzy. Odnotowano 4963 postępowania tj. o 32% więcej niż w 2015 roku.
Można zauważyć, że powyższe dane nie uwzględniają spraw cywilnych, ponieważ nie ma dostępnych statystyk, wskazujących liczbę pozwanych lekarzy i podmiotów leczniczych. Często w takich sprawach toczą się równolegle postępowania karne i cywilne.
Błędy lekarskie – przykłady postępowań karnych
Według danych zebranych przez Prokuraturę Krajową najczęstszą przyczyną błędów lekarskich jest nieprawidłowa ocena stanu zdrowia pacjenta lub w ogóle brak takiej oceny.
W aktach spraw poszczególnych prokuratur, znajdują się takie sprawy jak np.:
- Zaniechanie przewiezienia pacjentki do szpitala, z uwagi na brak decyzji o natychmiastowej hospitalizacji, co skutkowało zgonem pacjentki. Lekarz Pogotowia Ratunkowego, błędnie ocenił stan zdrowia pacjentki, ustalając, że drgawki wraz z utratą przytomności są objawem padaczki i nie są podstawą do przewiezienia na oddział neurologiczny.
Błędna ocena stanu zdrowia i zaniechanie podstawowych badań, skutkujące śmiercią pacjenta na oddziale Chirurgii Szpitala Powiatowego w Człuchowie. U pacjenta występowały bóle brzucha i objawy krwawienia z przewodu pokarmowego. - Zaniechanie leczenia i nieprzyjęcie do szpitala sześcioletniego dziecka, skutkujące jego śmiercią. Lekarz dyżurujący w szpitalu w Kartuzach błędnie ocenił stan zdrowia dziecka i nie przyjął go na oddział, mimo uprzednio wystawionego skierowania przez lekarza w pobliskiej poradni.
- Błędna diagnoza i brak stwierdzenia podstaw do hospitalizacji pacjenta, skutkującego jego śmiercią. Lekarz w Szpitalu Powiatowym w Dębnie, samodzielnie dokonał oceny zdjęcia RTG i nie rozpoznał złamania kości czaszki u poszkodowanego
Jak łatwo zauważyć, do tragicznych w w skutkach pomyłek lekarskich dochodzi na SOR-ach. Jednakże najwięcej błędów zdarza się w opiece okołoporodowej. Najszczęściej są to:
- brak decyzji o wykonaniu cesarskiego cięcia, mimo wskazań do jego wykonania.
- błędna ocena stanu zdrowia matki i dziecka, skutkująca niewykryciem wady lub choroby i niepodjęciem leczenia.
- zbyt późne wykonanie cesarskiego cięcia.
Błędy lekarskie statystyki – Podsumowanie
Ze względu na brak oficjalnie prowadzonej statystyki błędów lekarskich, trudno dokładnie określić ilość wniesionych pozwów i toczących się spraw karnych. Analizując dostępne dane, można natomiast stwierdzić znaczny wzrost wnoszonych skarg. Jest to zjawisko pozytywne. Wynika ono z większej świadomości pacjentów i dostępu do pomocy prawnej, świadczonej przez profesjonalistów. Statystyki błędów lekarskich i postępowań często prowadzone są przez organizacje pozarządowe i kancelarie prawne zajmujące się tematami medycznymi. Bezpłatną pomoc prawną w zakresie dochodzenia swoich praw na drodze karnej i cywilnej, poszkodowani pacjenci mogą otrzymać, zgłaszając się do Fundacji Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych.
