Grafika: Freepik.com
Znaczenie zagadnienia błędów medycznych w opiece nad noworodkami i niemowlętami
Błędy medyczne w opiece nad noworodkami i niemowlętami stanowią jedną z najbardziej niepokojących kwestii w obszarze prawa medycznego i etyki zawodowej. Ze względu na swoją specyfikę oraz ogromną odpowiedzialność, jaka spoczywa na personelu medycznym, każdy przypadek w niewłaściwej opiece nad noworodkami i niemowlętami budzi poważne zaniepokojenie zarówno wśród rodziców, jak i profesjonalistów.
Istota błędów medycznych
Według definicji błędy medyczne to niezamierzone działanie lub zaniechanie, które prowadzi do niepożądanego efektu leczenia. W przypadku noworodków i niemowląt, ze względu na ich fizjologiczną i anatomiczną specyfikę oraz ograniczoną możliwość komunikacji, ryzyko wystąpienia błędów medycznych jest wyjątkowo wysokie. Błędy medyczne mogą mieć miejsce na różnych etapach w opiece nad noworodkami i niemowlętami — począwszy od diagnostyki, przez leczenie, aż po opiekę pielęgniarską.
Przykładowo, błędna diagnoza stanów zagrożenia życia, takich jak wady serca, infekcje czy problemy z oddychaniem, może prowadzić do opóźnienia w podjęciu właściwego leczenia, co w skrajnych przypadkach może skutkować śmiercią dziecka lub trwałym uszczerbkiem na zdrowiu. Z kolei błędy medyczne w procesie leczenia, jak np. niewłaściwe dawkowanie leków, mogą mieć równie tragiczne konsekwencje.
Odpowiedzialność za błędy medyczne
W Polsce odpowiedzialność za błędy medyczne regulowana jest przez szereg przepisów prawnych. Kluczowym dokumentem w tym zakresie jest ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Zgodnie z art. 2 ust. 1 tej ustawy, każdy pacjent, a więc i noworodek czy niemowlę, ma prawo do bezpiecznej i zgodnej ze stanem wiedzy medycznej w opiece nad noworodkami i niemowlętami. Naruszenie tego prawa może skutkować odpowiedzialnością cywilną, karną lub dyscyplinarną lekarza czy innego pracownika medycznego.
Odpowiedzialność cywilna za błędy medyczne
Odpowiedzialność cywilna w przypadku błędów medycznych opiera się przede wszystkim na przepisach Kodeksu cywilnego, a konkretnie na zasadach odpowiedzialności deliktowej. Zgodnie z art. 415 Kodeksu cywilnego, „kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest ją naprawić”. W kontekście błędów medycznych oznacza to, że jeżeli w wyniku niewłaściwych działań personelu medycznego dziecko doznało szkody na zdrowiu, szpital może być zobowiązany do wypłaty odszkodowania.
Odpowiedzialność karna za błędy medyczne
W aspekcie odpowiedzialności karnej istotne są przepisy Kodeksu karnego, a zwłaszcza art. 155, który stanowi, że „kto nieumyślnie powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu człowieka, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”. W przypadku śmierci pacjenta w wyniku błędu medycznego może dojść do zastosowania art. 155 § 2 Kodeksu karnego, przewidującego wyższą karę.
Odpowiedzialność dyscyplinarna za błędy medyczne
Oprócz wymienionych przepisów istotne są także zasady etyki lekarskiej, które nakładają na personel medyczny obowiązek zachowania szczególnej staranności i dbałości o dobro pacjenta. Należy pamiętać, że wszystkie błędy medyczne są sytuacjami indywidualnymi i wymagają dokładnej analizy okoliczności ich wystąpienia. Ważne jest, aby w przypadku podejrzenia wystąpienia błędu medycznego, rodzice zgłaszali ten fakt odpowiednim organom, takim jak Rzecznik Praw Pacjenta, a także rozważali podjęcie kroków prawnych w celu dochodzenia swoich praw. Współpraca między rodzicami, personelem medycznym, a także organami nadzorującymi, jest kluczowa dla zapewnienia najwyższych standardów w opiece nad noworodkami i niemowlętami oraz dla prewencji błędów medycznych w przyszłości.
Błąd medyczny w opiece nad noworodkiem
Sprawa I C 4068/17 dotyczyła roszczeń powódki, L. C., wobec Centrum Medycznego S. A. za błędy medyczne i opiekę nad noworodkiem1. Powódka urodziła się z nierozpoznanymi wadami wrodzonymi — brakiem odbytu i jednej nerki. Opieka nad nią na oddziale noworodkowym nie wykryła tych wad, co doprowadziło do kolejnych poważnych komplikacji, w tym infekcji. Sąd Rejonowy w Kłodzku zasądził od pozwanego Centrum Medycznego na rzecz powódki zadośćuczynienie w wysokości 5.000 zł za doznaną krzywdę w wyniku zaniedbań pozwanej placówki.