Grafika: Freepik.com
Znaczenie opieki geriatrycznej w Polsce
Błędy medyczne w toku opieki geriatrycznej stanowią poważny problem etyczny, prawny i społeczny. Opieka nad osobami starszymi wymaga nie tylko odpowiednich kompetencji medycznych, ale także szczególnej wrażliwości na unikalne potrzeby tej grupy pacjentów. W Polsce podobnie jak w innych krajach dochodzi do sytuacji, gdy leczenie lub opieka nad seniorami nie spełnia odpowiednich standardów, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a nawet śmierci.
Opieka geriatryczna w Polsce
Błędy w toku opieki geriatrycznej mogą przybierać różne formy, od niewłaściwego diagnozowania, poprzez błędy w leczeniu, aż po zaniedbania w codziennej opiece. Niezwykle istotne jest zrozumienie, że osoby starsze często mają złożone potrzeby zdrowotne, co może utrudniać diagnozowanie i leczenie. Wielochorobowość, czyli występowanie u jednego pacjenta kilku schorzeń jednocześnie, jest typowa dla wieku podeszłego. Taka sytuacja wymaga od lekarzy geriatrów szczególnej uwagi oraz indywidualnego podejścia do każdego przypadku.
Odpowiedzialność za błędy medyczne w toku opieki geriatrycznej
Błędy medyczne w opiece nad seniorami rozpatruje się na gruncie odpowiedzialności cywilnej, karnej, jak i zawodowej. Zgodnie z kodeksem cywilnym (art. 415), każdy, kto przez swoje działanie (czyn zabroniony) wyrządził szkodę innej osobie, jest obowiązany do jej naprawienia. Oznacza to, że lekarz lub inny pracownik medyczny, który dopuści się błędu, może być zobowiązany do zadośćuczynienia za wyrządzone szkody.
Warto również zwrócić uwagę na aspekty związane z odpowiedzialnością karną. Zgodnie z kodeksem karnym, w przypadku ciężkich błędów medycznych, które skutkują poważnym uszczerbkiem na zdrowiu lub śmiercią pacjenta, lekarz może odpowiadać za nieumyślne spowodowanie śmierci (art. 155 k.k.) lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (art. 156 k.k.).
Również odpowiedzialność zawodowa lekarzy, regulowana przez prawo medyczne, odgrywa ważną rolę. Zgodnie z ustawą o izbach lekarskich, lekarz, który dopuści się naruszenia zasad etyki lekarskiej lub niewłaściwie wykona swoje obowiązki zawodowe, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności przed sądem lekarskim. Może to skutkować nałożeniem kar dyscyplinarnych, takich jak upomnienie, nagana, a nawet pozbawienie prawa do wykonywania zawodu.
Opieka geriatryczna a prawa pacjentów
W kontekście opieki geriatrycznej istotne jest również uwzględnienie praw pacjenta. Zgodnie z ustawą o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, każdy pacjent ma prawo do bezpiecznej i zgodnej ze stanem wiedzy medycznej opieki. W przypadku osób starszych szczególnie ważne jest zapewnienie godności, szacunku i uwzględnienie ich specyficznych potrzeb.
Podsumowując, błędy medyczne w toku opieki geriatrycznej mają złożony charakter i dotykają różnych aspektów – medycznych, prawnych, etycznych oraz społecznych. Wymagają one zarówno odpowiedzialności ze strony personelu medycznego, jak i adekwatnego reagowania ze strony systemu prawnego. Istotne jest podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników opieki zdrowotnej, szczególnie w zakresie opieki geriatrycznej, jak również rozwijanie świadomości społecznej na temat specyfiki opieki nad osobami starszymi.
Zaniedbania w geriatrycznej opiece pielęgniarskiej
Sprawa dotyczyła powództwa M.K. przeciwko dwóm instytucjom medycznym, związanego z błędami medycznymi1. Powódka twierdziła, że błędy te miały miejsce podczas jej leczenia, w tym zbyt długiego stosowania intubacji dotchawicznej. Sąd ustalił, że M.K. doświadczyła znacznego pogorszenia stanu zdrowia, co wymagało intubacji i zastosowania oddechu kontrolowanego z respiratora. Uznano, że w trakcie leczenia nie doszło do błędów medycznych, ale zaniedbania miały miejsce w zakresie opieki pielęgniarskiej, prowadząc do powstania odleżyn i zakażenia szpitalnego. Sąd zasądził 15.000 zł zadośćuczynienia za krzywdę, ale odrzucił pozostałe żądania powódki.
- Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 28 maja 2019 r., sygn. II C 1204/14, LEX nr 2699143. ↩︎