Krta? to cz??? naszego cia?a, której na codzie? nie po?wi?camy zbyt wiele uwagi. Jej istotno?? dla prawid?owego funkcjonowania organizmu zaczynamy dostrzega? dopiero, gdy pojawiaj? si? dolegliwo?ci z ni? zwi?zane. W krtani znajduj? si? m.in. struny g?osowe, dzi?ki którym mo?emy mówi?.
Krta? – jakie ma funkcje?
Krta? umiejscowiona jest z ty?u gard?a, nad tchawic?. Podtrzymuj? j? chrz?stki pier?cieniowate, które formuj? wybrzuszenie zwane jab?kiem Adama.
Oprócz strun g?osowych, które umo?liwiaj? nam wydobywanie d?wi?ków s?u??cych mowie, w krtani znajduje si? tak?e fa?d zwany nag?o?ni?. Fa?d ten zakrywa tchawic? dzi?ki czemu nie pozwala k?som pokarmowym przedostawa? si? do dróg oddechowych.
Objawy choroby krtani
Jednym z objawów chorej krtani jest zmiana barwy g?osu i problemy z mówieniem. Na jako?? g?osu mog? jednak wp?ywa? tak?e inne cz??ci cia?a (nos, usta, j?zyk, szcz?ka, gard?o), dlatego wszelkie nasze obawy warto zawsze skonsultowa? z lekarzem specjalist? – laryngologiem.
Objawy chorej krtani ró?ni? si? w zale?no?ci od choroby i jej przyczyny. Jednak w?ród symptomów, które powinny nas niepokoi? i sk?oni? do wizyty u laryngologa s?: przewlek?a chrypka, utrata g?osu (zmiana barwy g?osy – niski wysoki, piskliwy, ochrypni?ty), ból gard?a, uczucie „drapania w gardle” i nadwra?liwo?? z ty?u gard?a.
Konieczno?? uporczywego odchrz?kiwania i charczenie równie? warto skonsultowa? z laryngologiem. Natomiast w sytuacji w której pojawiaj? si? trudno?ci z oddychaniem wizyta u specjalisty staje si? piln? konieczno?ci?.
Choroby krtani – przyk?ady
Zmiany chorobowe krtani dzieli si? na nowotworowe oraz nienowotworowe.
Te drugie to najcz??ciej ostre zapalenie krtani, krup (wirusowe zapalenie krtani u dziecka) oraz polipy.
Diagnoza jednostki chorobowej odbywa si? ró?nymi metodami. Krta? mo?na bada? poprzez otwarte usta, niekiedy wykonuje si? badanie RTG szyi (tzw. prze?wietlenie) i fluoroskopi? (prze?wietlenie w czasie rzeczywistym, które pokazuje cz??ci cia?a w ruchu).
Kluczowa dla diagnozy chorób krtani jest jednak laryngoskopia. Badanie to polega nau?yciu laryngoskopu za którego po?rednictwem laryngolog ma mo?liwo?? dok?adnego obejrzenia gard?a oraz górnego odcinka dróg oddechowych.
Polipy strun g?osowych i ich leczenie
Polipy strun g?osowych to przypad?o?? dotykaj?ca najcz??ciej osób pal?cych tyto? oraz nadu?ywaj?cych g?osu (piosenkarze, aktorzy, ale tak?e nauczyciele).
W?ród najcz?stszych objawów wskazuje si? chrypk?, napady kaszlu, a czasami nawet ca?kowit? utrat? g?osu.
Otorynolaryngolog ocenia wówczas stan fa?dów g?osowych za pomoc? badania videolaryngoskopii. Badanie to pozwala uwidoczni? polip na brzegu fa?du g?osowego, a zmian? tak? nale?y bezwzgl?dnie usun??. Pozostawienia polipa na strunie g?osowej mo?e prowadzi? do okresowej duszno?ci, co jest skrajnie niebezpieczne dla pacjenta.
Guzki g?osowe
Przewlek?y wysi?ek g?osowy mo?e prowadzi? do powstania guzków w po?owie d?ugo?ci fa?dów g?osowych. W przypadku ich znacznych rozmiarów zaleca si? ich mikrochirurgiczne usuni?cie.
Guzki g?osowe to przypad?o?? dotykaj?ca szczególnie grupy zawodowe pracuj?ce g?osem – nauczycieli, wyk?adowców, ale tak?e przewodników czy wokalistów.
Pacjent u którego raz rozpoznano guzki g?osowe, nawet po ich pomy?lnym usuni?ciu, powinien pozostawa? pod sta?? opieka lekarza otorynolaryngologa, a tak?e lekarza foniatry.
Obrz?ki Reinkego
Obrz?k Reinkego to schorzenie w przypadku którego a? 97% chorych to na?ogowi palacze, cz??ciej jednak dotyka kobiet ni? m??czyzn.
Dym tytoniowy poprzez dra?nienie strun g?osowych przyczynia si? do powstania opuchlizny. Cz??ciej wyst?puje w ?rednim i podesz?ym wieku, co najpewniej koreluje tak?e z wyd?u?onym okresem palenia.
W?ród objawów wskazuje si? na chrypk? („chrypka palacza”) i obni?enie tonu g?osu. Objawy nasilaj? si? podczas wysi?ku fizycznego – pojawiaj? si? wówczas duszno?ci lub ?wist krtaniowy.
Obrz?ki Reinkego leczy si? zabiegiem operacyjnym podczas którego odsysa si? tre?? ?luzow?.
Torbiele zastoinowe i laryngocele
S? to stosunkowo rzadko wyst?puj?ce, niewielkie zmiany wywodz?ce si? z gruczo?ów ?luzowych. Mog? by? ró?nie umiejscowione – zarówno w obr?bie krtani (torbiele wewn?trzne), jak i na nasadzie j?zyka (torbiele zewn?trzne).
Przyczyny powstawania torbieli zastoinowych krtani mog? by? wrodzone i nabyte. W?ród przyczyn wrodzonych wskazuje si? na du?e woreczki krtaniowe lub os?abienie wi?zade? i mi??ni krtani.
Przyczyny torbieli nabytych le?? natomiast w aktywno?ciach silnie eksploatuj?cych krta?. Mo?e to by? zatem gra na instrumentach d?tych, podnoszenie ci??arów, wydmuchiwanie szk?a (np. praca w fabryce bombek choinkowych), nadmierny wysi?ek g?osowy, czy przewlek?y kaszel.
Wi?kszo?? przypadków torbieli krtani przebiega bezobjawowo. Wykrywamy je na skutek pojawiaj?cych si? u pacjentów uczucia zawadzania, chrypki, a nawet duszno??.
Metoda usuwania torbieli zale?na jest mi?dzy innymi od jej umiejscowienia i wielko?ci.
Ziarniniak pointubacyjny i ziarniniak kontaktowy
Ka?dy pacjent z objawami chrypki po wysi?ku g?osowym b?d? po zabiegu z intubacj? powinien by? zbadany przez lekarza specjalist? otorynolaryngologa. Badanie powinno by? wykonane zarówno w laryngoskopii po?redniej jak i z u?yciem videolaryngoskopu.
Badania kontrolne powinny by? przeprowadzone, poniewa? symptomy te mog? oznacza? wyst?pienie powik?ania intubacji dotchawiczej w narkozie ogólnej. Ziarniniak pointubacyjny jest obserwowany u pacjentów po up?ywie kilku tygodni a nawet miesi?cy po intubacji dotchawiczej. Najcz??ciej powstaje u dzieci i kobiet w tylnej cz??ci krtani. Doprowadza do zw??enia szpary g?o?ni, jest przyczyn? chrypki, uczucia cia?a obcego i kaszlu.
Natomiast ziarniniak kontaktowy pojawia si? w efekcie nadu?ywania g?osu, oraz w przebiegu refluksu ?o??dkowo-prze?ykowego. Skutkiem tego jest pogrubienie okolicy wyrostka g?osowego po jednej stronie z objawami pachydermii po stronie przeciwnej.
Nowotwory krtani
W przypadku podejrzenia raka krtani, oprócz standardowych bada? laryngologicznych, wykonuje si? tak?e biopsj?, czyli pobranie próbki tkanki do bada? pod mikroskopem. Je?eli badania potwierdz? istnienie nowotworu krtani podejmowana jest radioterapia i operacje chirurgiczne.
W niektórych przypadkachkonieczne mo?e by? ca?kowite lub cz??ciowe usuni?cie krtani (laryngektomia). Osoba po zabiegu larygektomii musi albo nauczy? si? po?yka? i wydycha? powietrze przez prze?yk, albo u?ywa? urz?dzenia wspomagaj?cego te czynno?ci, tzw. „elektrycznej krtani”.
B??d medyczny w leczeniu zmian chorobowych krtani?
Jak w ka?dej innej dziedzinie medycyny, tak i w laryngologii wyst?puj? przypadki nieprawid?owego leczenia, b??dnej diagnozy, czy braku profesjonalizmu skutkuj?cego dramatycznymi konsekwencjami po stronie poszkodowanego pacjenta.
Pacjenci, którzy do?wiadczyli takich niepowodze? medycznych cz?sto nie maj? si?, ?rodków finansowych ani mo?liwo?ci, by samodzielnie walczy? o sprawiedliwo?? i odszkodowanie za doznane krzywdy.
Z tego powodu Fundacja Pomocy Ofiarom B??dów Medycznych p?atne oferuje bezp?atne konsultacje prawne osobom, które podejrzewaj?, ?e w ich sprawie dosz?o do naruszenia prawa. Prawnicy Fundacji przygotuj? szczegó?ow? analiz? prawno-medyczn? przedstawionej sprawy i wska?? mo?liwo?ci dalszego post?powania. Skontaktuj si? z nami ju? dzi?!
