Mózgowe pora?enie dzieci?ce (MPD) jest powa?n? chorob? neurologiczn?, która mo?e mie? ró?ne pod?o?a takie jak wady genetyczne, infekcje, urazy lub brak dostarczania odpowiedniej ilo?ci tlenu do mózgu dziecka podczas porodu (niedotlenienie). MPD mo?e prowadzi? do trwa?ych uszkodze? mózgu i rdzenia kr?gowego, co mo?e mie? powa?ne konsekwencje dla rozwoju fizycznego i umys?owego dziecka. MPD mo?e by? skutkiem b??du medycznego, do którego dosz?o w trakcie porodu, takie jak niedostateczne zapewnienie dziecku dost?pu do tlenu lub nieprawid?owe przeprowadzenie zabiegu cesarskiego ci?cia.
Zgodnie z artyku?em M. Eliks i E. Gajewskiej Early diagnosis of cerebral palsy. Is it possible in the first half-year of life? – rozpoznanie MPD jest ju? mo?liwe w pierwszym pó?roczu ?ycia dziecka. Ju? wtedy pojawia si? asymetria ruchów spontanicznych i asymetria u?o?enia cia?a – co mo?e wskazywa? na mo?liwo?? wyst?pienia choroby.
Czynniki ryzyka:
W?ród czynników ryzyka wyst?pienia w zale?no?ci od czasu, mo?na wyró?ni? czynniki prenatalne (tj. wcze?niejsze poronienia, stosowanie technik wspomaganego rozrodu takich jak IVF, wewn?trzmaciczne zahamowanie wzrostu p?odu, stan przedrzucawkowy, infekcje wewn?trzmaciczne (np. TORCH – charakterystyczny zespó? objawów wrodzonego zaka?enia u noworodków), zapalenie b?on p?odowych i ?o?yska), perinatalne (oko?oporodowe – tj. wcze?niactwo – ?ó?taczka a u noworodków urodzonych o czasie: niska masa urodzeniowa, zespó? zaburze? oddychania u noworodka, zespó? aspiracji smó?ki, cesarskie ci?cie, wady wrodzone, niedotlenienie oko?oporodowe, drgawki noworodkowe, hipoglikemia oraz infekcje okresu noworodkowego) oraz postnatalne.
Innymi s?owy to ruch, postawy i dysfunkcji ruchowej wynikaj?cej z uszkodzenia w niedojrza?ego Centralnego Uk?adu Nerwowego w okresie oko?oporodowym, prenatalnego i postnatalnego.
Rozwój intelektualny zazwyczaj nie jest zaburzony.
Mózgowe pora?enie dzieci?ce – rodzaje:
Mózgowe pora?enie dzieci?ce (MPD) – pora?enie po?owicze
Pora?enie po?owicze, tak zwana hemiplegia, charakteryzuje si? os?abieniem mi??ni tylko po jednej stronie cia?a. Z medycznego punktu widzenia hemiplegia spowodowana jest uszkodzeniem drogi korowo-rdzeniowej w mózgu. Co istotne niedow?ad wyst?puje zazwyczaj po stronie przeciwnej do strony, po której takie uszkodzenie wyst?pi?o.
Niedow?ad czy te? os?abienie mi??ni charakteryzuje si? ich nadmiern? sztywno?ci? lub te? wiotko?ci?.
Mózgowe pora?enie dzieci?ce (MPD) – pora?enie obustronne kurczowe
Pora?enie obustronne zwykle obejmuje ko?czyny dolne. W zwi?zku z tym nauka chodzenia, a tak?e samo chodzenie jest bardzo utrudnione. Chorzy cz?sto s? zmuszeni korzysta? z balkoników i kul. Sprawno?? r?k nie jest ograniczona, mog? jedynie wyst?pi? problemy z precyzyjnymi ruchami, takimi jak pisanie czy szycie.
Ponadto cz?sto pojawiaj? si? choroby oczu, takie jak zez, krótkowzroczno?? czy retinopatia (uszkodzenie siatkówki oka). Rozwój umys?owy jest zazwyczaj prawid?owy.
Mózgowe pora?enie dzieci?ce (MPD) – obustronne pora?enie po?owicze
Obustronne pora?enie po?owicze charakteryzuje si? odgi?ciowym u?o?eniem dziecka i ograniczeniem spontanicznych ruchów we wczesnym okresie rozwoju. W pó?niejszym wieku pojawia si? niedow?ad ko?czyn, przy czym ko?czyny górne s? w wi?kszym stopniu sparali?owane ni? dolne Wówczas w ko?czynach górnych pojawia si? wzmo?one napi?cie mi??ni, z jednoczesnym obni?eniem napi?cia mi??ni g?owy i tu?owia. U dzieci dotkni?tych t? postaci? mózgowego pora?enia pojawiaj? si? trudno?ci z mówieniem i od?ywianiem. Bardzo cz?sto wyst?puje równie? padaczka.
Mózgowe pora?enie dzieci?ce (MPD) – pora?enie czteroko?czynowe
Pora?enie czteroko?czynowe obejmuje ca?e cia?o: g?ow?, tu?ów i ko?czyny. Pacjenci, w zale?no?ci od stopnia zaawansowania choroby, mog? tylko pe?za?, siedzie? albo le?e?. W tym ostatnim przypadku chory jest w stanie jedynie samodzielnie oddycha?.
Mózgowe pora?enie dzieci?ce (MPD) – posta? pozapiramidowa
Cech? charakterystyczn? postaci pozapiramidowej s? ró?nego typu ruchy mimowolne, obejmuj?ce g?ównie mi??nie twarzy i ca?ej g?owy, które nasilaj? si? pod wp?ywem silnych emocji. Posta? pozapiramidowa mózgowego pora?enia dzieci?cego objawia si? mi?dzy 12. a 18. miesi?cem ?ycia. Objawy wspó?towarzysz?ce to:
- nadwra?liwo?? na d?wi?k
- niedos?uch typu odbiorczego lub g?uchota
- pora?enie spojrzenia ku górze
- zaburzenie snu
- zaciskanie d?oni w pi?stk?
- odginanie g?ówki
- usztywnianie tu?owia
Mózgowe pora?enie dzieci?ce (MPD) – posta? mó?d?kowa
Posta? mó?d?kowa to najrzadziej diagnozowana posta? pora?enia mózgowego. Cech? wyró?niaj?c? chorob? jest tzw. dr?enie zamiarowe: przy próbie wykonywania ruchu (np. si?gania) wyst?puje dr?enie ko?czyny. W niektórych postaciach d?ugo utrzymuj?cym si? objawem jest wiotko?? mi??niowa.
Pora?enie mózgowe (MPD) jest wynikiem uszkodzenia centralnego uk?adu nerwowego. Przyczyny takiego stanu s? wieloczynnikowe, jednak w pierwszej kolejno?ci wymienia si? wcze?niactwo i niedotlenienie p?odu, które cz?sto jest wynikiem nieprawid?owo przeprowadzonej akcji porodowej. Jakie s? jeszcze przyczyny mózgowego pora?enia dzieci?cego (MPD)?
Przyczyny mózgowego pora?enia dzieci?cego (MPD) s? wieloczynnikowe. Urazy mózgu mog? by? wynikiem nieprawid?owo?ci rozwojowych zachodz?cych ju? w ?onie matki. Do uszkodzenia mózgu mo?e doj?? równie? w trakcie porodu, zw?aszcza tego, który trwa bardzo d?ugo i jest skomplikowany. Pora?enie mózgowe mo?e te? by? nabyte po urodzeniu, w ci?gu kilku pierwszych miesi?cy ?ycia dziecka.
Je?li istnieje podejrzenie, ?e MPD u dziecka jest skutkiem b??du medycznego, rodzice mog? rozwa?y? skontaktowanie si? Fundacj? Pomocy Ofiarom B??dów Medycznych. Osoby z fundacji specjalizuj? si? w sprawach odszkodowawczych i mog? udzieli? porady prawnej i ewentualnych mo?liwo?ciach uzyskania rekompensaty. W przypadku, gdy MPD jest skutkiem b??du medycznego, rodzice mog? mie? prawo do odszkodowania za koszty leczenia, rehabilitacji, utracone dochody i koszty opieki nad dzieckiem.
