Zdarzają się sytuacje w których pomimo prawidłowego przebiegu ciąży i najwyższej staranności rodziców o dobro dziecka dziecko rodzi się w bardzo ciężkim stanie. Często przyczyną jest błąd medyczny popełniony przy porodzie przez personel szpitala.
Prawo stoi w takich przypadkach na straży poszkodowanych dzieci i ich rodzin, dając możliwości ubiegania się przed sądem o wypłatę należytego odszkodowania i zadośćuczynienia. Szpital i jego personel w pełni odpowiadają za konsekwencje swoich zaniedbań i błędów medycznych.
Błąd okołoporodowy – przykład z orzecznictwa
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23 kwietnia 2018 r. (sygn. akt VI ACa 1458/13) dotyczy sprawy dziewczynki, która pomimo prawidłowo przebiegającej ciąży urodziła się w stanie zamartwicy i niedotlenienia.
W efekcie u dziecka powstała bardzo poważna niepełnosprawność. Rozpoznano powodujące obustronny niedowład kończyn małogłowie – świadczące o dużym uszkodzeniu mózgu i upośledzenie umysłowe, będące skutkiem komplikacji doznanych przy porodzie.
Wskazując na błędy medyczne popełnione przez personel szpitala sąd wymienił m.in. oczekiwanie przez matkę dziewczynki przez prawie dwie godziny w Izbie Przyjęć na przyjęcie na salę porodową.
Zaniedbanie jest tym bardziej oczywiste, że matka poinformowała personel o zielonej barwie wód płodowych, mogących świadczyć o niedotleniu płodu.
Co więcej, w szpitalu zlekceważono zapis KTG, który od początku był nieprawidłowy, i mimo obniżenia tętna płodu do 80 uderzeń na minutę podjęto decyzję o kontynuowaniu porodu drogą naturalną.
Jak wskazano w orzeczeniu, w II okresie porodu tętno płodu wynosiło 90 uderzeń na minutę (prawidłowa czynność to od 120 do 160). Mimo to kontynuowano poród drogą naturalną. Dziecko urodziło się dopiero po 30 minutach w bardzo ciężkim stanie.
Roszczenia finansowe za błąd medyczny przy porodzie
W przytoczonym wyżej stanie faktycznym już Sąd Okręgowy przyznał powódce zarówno zadośćuczynienie, jak i rentę oraz odszkodowanie.
Sąd uznał winę lekarzy oraz związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy stanem zdrowia powódki (urodzonej niepełnoprawnej dziewczynki) a postępowaniem personelu medycznego odpowiedzialnego za pieczę nad porodem.
Zadośćuczynienie
Sąd Apelacyjny nie tylko potwierdził większość ustaleń sądu I instancji, ale też zwiększył wysokość przyznanych tytułem zadośćuczynienia, renty i odszkodowania kwot.
W efekcie powódka otrzymała tytułem zadośćuczynienia (za krzywdy niematerialne) 800 000 zł (500 000 zł przyznał Sąd Okręgowy, dalsze 300 000 zł w Sąd Apelacyjny).
Sąd podkreślił, że stopień krzywdy powódki jest wyjątkowo wysoki, jako że od urodzenia odczuwa ona wielkie dolegliwości fizyczne i brak jest pozytywnych rokowań na przyszłość.
Renta
Renta przyznana powódce została wyliczona przez sąd na podstawie przedstawionych przez powódkę kosztów leczenia i rehabilitacji. Niemniej należy zwrócić uwagę, że wysokość renty przyznanej na przyszłośc przez Sąd Okręgowy to 5 300zł, zaś Sąd Apelacyjny podniósł tę kwotę do 12 386zł. Oznacza to, że sąd II instancji uznał potrzeby finansowe powódki w szerszym zakresie niż sąd I instencji.
Sytuacja ta pokazuje, że w przypadku nieuwzględnienia części naszych argumentów przez sąd warto jest kontynuuować dochodzenie naszych roszczeń w II instancji.
Odszkodowanie za błąd medyczny
Powódka otrzymała także tytułem odszkodowania zwrot udokumentowanych nakładów finansowych poniesionych na leczenie oraz rehabilitację.
Odpowiedzialność za błąd okołoporodowy
Sąd ustalił także odpowiedzialność pozwanego za szkody, jakie mogą powstać w przyszłości u powódki, na skutek błędnego przeprowadzenia jej porodu. Oznacza to, że w przypadku wystąpienia kolejnych szkód na zdrowiu będących efektem błędu okołoporodowego, ofiara błędu medycznego nie będzie musiała od początku wykazywać związku między zaniedbaniami okołoporodowymi a jej stanem zdrowia.
Błąd medyczny i związek przyczynowo-skutkowy: jak wykazać?
W każdej sprawie związanej z błędem medycznym kluczowe dla dochodzenia roszczeń jest wykazanie winy i nieprawidłowości postępowania lekarza, a także związku przyczynowo-skutkowego między stanem zdrowia ofiary a działaniami personelu medycznego.
Udowodnić nasze twierdzenia możemy przedstawiając w sądzie stosowne dokumenty: karty leczenia szpitalnego, wypisy, protokoły, wyniki badań i tym podobne. Dlatego zgłaszając się do Fundacji Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych warto zawczasu przygotować pełną dokumentację. Prawnicy Fundacji mogą także pomóc w przygotowaniu listy potrzebnych dokumentów.
Niemniej istotne mogą okazać się opinie biegłych. Na podstawie opinii biegłych oraz dokumentów sąd najczęściej jest w stanie ocenić na ile zachowanie personelu medycznego wpłynęło na stan zdrowia pacjenta.
W sprawie zakończonej analizowanym wyrokiem sąd uznał, że kalectwo powódki wynika więc z niedotlenienia okołoporodowego (zamartwicy), spowodowanego przedłużającą się akcją porodową.
Zdaniem sądu, kiedy zaobserwowano zwolnienie tętna płodu świadczące o jego zagrożeniu, należało rozważyć rozwiązanie porodu cięciem cesarskim. Tym bardziej, że już wcześniej występowały symptomy świadczące o niedotleniu płodu, w postaci zielonego płynu owodniowego.
W wyroku sąd pokreślił, że dyżurujący położnik jest uprawniony do samodzielnego decydowania i wykonania cesarskiego cięcia, a sala operacyjna była w pozwanym szpitalu zawsze w gotowości.
Analizując materiał dowodowy sąd ustalił także precyzyjnie, że okres niedotlenienia płodu trwał co najmniej od godziny 14-tej, do samego rozwiązania o godzinie 22:10. Tymczasem, najpóźniej o godzinie 17-tej lekarze obowiązani byli podjąć decyzję o wykonaniu cesarskiego cięcia – przedłużająca się akcja porodowa potęgowała bowiem stan niedotlenienia.
Jak wskazał sąd: gdyby zakończono ciążę wcześniej, nie doszłoby do tak znacznego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Stan zdrowia powódki jest zatem wynikiem nieprawidłowego zrealizowania procedur medycznych przez personel pozwanego Szpitala w czasie porodu.
Związek przyczynowy między zaniedbaniem lekarzy, a stanem zdrowia powódki został w tej sprawie wykazany, a w konsekwencji wykazana została także odpowiedzialność pozwanego.
Poród: nienależyte wykonanie usługi przez szpital
Pozwany Szpital gwarantował matce małoletniej wykonanie na właściwym poziomie usługi medycznej. Ponosi zatem odpowiedzialność za nienależyte wykonanie tej usługi. Lekarze, położne i pielęgniarki są wykonawcami zobowiązań pozwanego i działają na jego rachunek.
W konsekwencji sąd uznał, że pozwany Szpital ponosi odpowiedzialność za wyrządzone szkody na podstawie art. 474 kodeksu cywilnego w związku z art. 471 kodeksu cywilnego.
Przesłanki takiej odpowiedzialności, tj. nienależyte wykonanie usługi przeprowadzenia porodu i pozostająca z nim w adekwatnym związku przyczynowym szkoda, zostały w stosunku do pozwanego udowodnione.
Personel medyczny pozwanego zlekceważył podstawowe obowiązki i nie dochował przeciętnej staranności przy świadczeniu usług medycznych związanych z opieką nad ciężarną matką powódki i prowadzeniem porodu.
Nienależyte wykonanie zobowiązania przez pozwany Szpital było jednocześnie czynem niedozwolonym, gdyż zagrażając życiu i zdrowiu powódki, w następstwie naruszenia przeciętnej staranności wymaganej od profesjonalisty, naruszało nie tylko normę wynikającą z treści przyjętego zobowiązania, lecz także normy o charakterze ogólnym, zabraniające generalnie powodowania uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia.
Stosownie do art. 443 kodeksu cywilnego sąd uznał zatem zbieg odpowiedzialności z tytułu niewykonania i nienależytego wykonania zobowiązania z odpowiedzialnością odszkodowawczą z tytułu czynów niedozwolonych.
Mózgowe Porażenie Dziecięce – pomoc prawna w uzyskaniu renty i zadośćuczynienia
Poszkodowane dziecko ma prawo kierować roszczenia odszkodowawcze wobec szpitala. W przypadku, gdy ofiara jest zbyt młoda lub jej stan zdrowia na to nie pozwala, z roszczeniami wystąpić mogą rodzice.
Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych oferuje kompleksową pomoc prawną ofiarom błędów okołoporodowych. W 2021 r. Fundacja prowadziła specjalny program wsparcia prawnego dla osób z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym. Nadal aktywnie wspiera i walczy o lepsze jutro i sprawiedliwość dla dzieci z MPD. Zachęcamy do kontaktu z Fundacją – jesteśmy po to, żeby pomagać!
