Grafika: Freepik.com
Znaczenie bezpieczeństwa pacjenta
Bezpieczeństwo pacjenta w systemie ochrony zdrowia jest kluczowym priorytetem, który znajduje swoje odzwierciedlenie w różnorodnych przepisach prawnych, zarówno na poziomie międzynarodowym, jak i krajowym. Rozumienie i zapewnienie bezpieczeństwa pacjenta obejmuje nie tylko ochronę przed fizycznymi zagrożeniami w trakcie leczenia, ale również gwarantuje etyczną i profesjonalną opiekę medyczną.
Bezpieczeństwo pacjenta w prawie międzynarodowym
Na arenie międzynarodowej istotne są takie dokumenty jak Europejska Konwencja Praw Człowieka, która w artykule 2 chroni prawo do życia, a co za tym idzie, obliguje do zapewnienia bezpiecznej opieki zdrowotnej. Deklaracja Helsińska, z kolei, akcentuje wagę etyki w badaniach medycznych, co ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo świadczeń na rzecz pacjentów.
Pacjent w prawie krajowym. Rzecznik Praw Pacjenta
W Polsce opieka zdrowotna jest regulowana przede wszystkim przez ustawę o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawę o działalności leczniczej. Ustawa o prawach pacjenta precyzuje, że każdy ma prawo do świadczeń zdrowotnych zgodnych ze stanem wiedzy medycznej, co obejmuje odpowiednie standardy leczenia i minimalizowanie ryzyka. Ustawa o działalności leczniczej z kolei nakłada na podmioty lecznicze obowiązek zapewnienia bezpiecznej opieki zdrowotnej poprzez stosowanie odpowiednich procedur i monitorowanie ich efektywności.
Rzecznik Praw Pacjenta pełni istotną funkcję w ochronie bezpieczeństwa pacjentów. Jego zadaniem jest interwencja w przypadkach naruszenia praw pacjenta, w tym również w aspektach związanych z bezpieczeństwem medycznym.
Praktyka ochrony pacjenta w Polsce
W praktyce realizacja prawa pacjenta do świadczeń zdrowotnych odbywa się przez wdrażanie różnych procedur i standardów w placówkach medycznych. Obejmuje to zarówno aspekty techniczne, jak i organizacyjne, na przykład wdrożenie elektronicznych systemów zarządzania dokumentacją medyczną, co zwiększa precyzję i zmniejsza ryzyko błędów.
Mimo istniejących przepisów i standardów wciąż pojawiają się wyzwania związane z poprawą bezpieczeństwa pacjenta, takie jak błędy medyczne czy nierówny dostęp do opieki. Dlatego istotne jest ciągłe doskonalenie systemów opieki zdrowotnej, w tym edukacja pracowników służby zdrowia i wprowadzanie nowoczesnych technologii.
Podsumowując, bezpieczeństwo pacjenta jest fundamentalnym priorytetem prawnym w dziedzinie ochrony zdrowia. Zapewnienie tego bezpieczeństwa wymaga kompleksowego podejścia, uwzględniającego zarówno regulacje prawne, jak i praktyczne aspekty funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej. Kontynuowanie działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa pacjentów jest kluczowe dla rozwoju efektywnego i humanitarnego systemu ochrony zdrowia.
Obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa w szpitalu
Sprawa zawisła przed Sądem Apelacyjnym w Krakowie dotyczyła odpowiedzialności szpitala za śmierć pacjenta, T.M., który zmarł po próbie samobójczej w szpitalu1. Zarzucano szpitalowi błędy w zapewnieniu bezpieczeństwa pacjenta, który był unieruchomiony pasami bezpieczeństwa, ale udało mu się wydostać i wyskoczyć przez okno. Sąd uznał, że szpital nie zapewnił odpowiednich warunków bezpieczeństwa, co umożliwiło pacjentowi targnięcie się na życie. W efekcie żona i dzieci zmarłego otrzymali zadośćuczynienie i odszkodowanie za doznane krzywdy i pogorszenie sytuacji życiowej.
- Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 15 czerwca 2020 r., sygn. I ACa 53/20, LEX nr 3044757. ↩︎
