W wyniku wypadku, udaru, a czasami pozornie niegro?nego urazu mo?e zaj?? sytuacja w której pacjent pomimo zachowania przytomno?ci nie jest ?wiadomy. Mówimy wówczas o zespole apalicznym, czyli stanie wegetatywnym. Nale?y go jednak odró?nia? od stanu minimalnej ?wiadomo?ci oraz od ?pi?czki, które daj? znaczne wi?ksze szanse na popraw? stanu zdrowia pacjenta.
Zespó? apaliczny a inne rodzaje ograniczonej ?wiadomo?ci
Nie ka?dy przypadek ograniczonej ?wiadomo?ci oznacza stan wegetatywny. Od zespo?u apalicznego nale?y odró?ni? stan ?pi?czki oraz stan minimalnej ?wiadomo?ci.
Cho? na pierwszy rzut oka przypad?o?ci te mog? wydawa? si? podobne, wyst?puj? pomi?dzy nimi liczne ró?nice, które znacz?co wp?ywaj? zarówno na mo?liwo?? kontaktu z pacjentem, jak i rokowania jego powrotu do zdrowia.
Czym jest stan wegetatywny?
Pacjent cierpi?cy na zespó? apaliczny, cho? samodzielnie oddycha, mo?e wykonywa? mimowolne ruchy oraz reagowa? na bod?ce bólowe, nie ma ?wiadomo?ci otaczaj?cego go ?wiata.
Warto jednak zwróci? uwag?, ?e np. w zapisie EEG widoczne s? zmiany towarzysz?ce cyklowi snu i czuwania. Cho? ich przebieg jest inny, ni? u zdrowego cz?owieka, to wszystko to ?wiadczy o funkcjonowaniu pnia mózgu, który odpowiedzialny jest za utrzymanie funkcji ?yciowych cz?owieka.
Rokowania na powrót do zdrowia s? w przypadku stanu wegetatywnego zró?nicowane, zale?ne od wielu czynników. Wed?ug cz??ci naukowców stan wegetatywny jest nieodwracalny.
Nie oznacza to jednak, ?e bliscy osób ze zdiagnozowanym zespo?em apalicznym musz? pogodzi? si? z jej trwa?? utrat? ?wiadomo?ci. Medycyna zna liczne przypadki powrotu do zdrowia i wybudze? takich osób. Wskazuje si? jednak, ?e najpewniej pacjenci ci zostali pochopnie zdiagnozowani, a ich rzeczywisty stan by? tzw. stanem minimalnej ?wiadomo?ci.
Stan minimalnej ?wiadomo?ci
Stan minimalnej ?wiadomo?ci cz?sto bywa b??dnie diagnozowany jako stan wegetatywny. Badania wskazuj?, ?e nawet 40% diagnoz w tym zakresie jest b??dna.
Wynika to z faktu, ?e oznaki ?wiadomo?ci mog? by? bardzo trudno zauwa?alne. S? to cz?sto bardzo subtelne detale, nierzadko uznawane za przejaw wyobra?ni rodziny, która z nadziej? wypatruje u chorego oznak ?wiadomo?ci. Ich wyst?powanie jest bowiem kluczowe dla pozytywnych rokowa? poprawy stanu zdrowia.
Pacjent przebywaj?cy w stanie minimalnej ?wiadomo?ci wykazuje ograniczone, ale czytelne oznaki ?wiadomo?ci samego siebie oraz otoczenia. Mo?e to by? np. wodzenie oczami za osob?, któr? pacjent zna, czy reakcje emocjonalne, takie jak ?miech czy p?acz. W niektórych przypadkach pacjenci s? nawet w stanie wykonywa? proste polecenia – odpowiadanie na pytania poprzez mruganie oczami lub ?ci?ni?cie d?oni („tak” lub „nie”).
Odpowiednia terapia oraz praca z pacjentem przebywaj?cym w stanie minimalnej ?wiadomo?ci, stymulacja pracy jego mózgu, mog? przynie?? bardzo wyra?ne efekty i prowadzi? do znacznej poprawy jego zdrowia i funkcjonowania.
?pi?czka
Od stanu wegetatywnego nale?y odró?ni? przypadki osób przebywaj?cych w ?pi?czce. Pacjent taki – w przeciwie?stwie do osoby w stanie wegetatywnym lub stanie minimalnej ?wiadomo?ci, jest ca?kowicie nieprzytomny.
?pi?czka to stan pojawiaj?cy si? po wyst?pieniu uszkodzenia mózgu i charakterystyczne jest dla niej to, ?e pacjenta nie da si? wybudzi?. Nie reaguje na bod?ce czuciowe ani d?wi?kowe.
W przeciwie?stwie do zespo?u apalicznego, w zapisie EEG nie wida? zmian charakterystycznych dla cyklu snu i czuwania. ?pi?czk? najcz??ciej diagnozuje si? u osób z uszkodzeniem ?ródmózgowia i mostu lub przy?rodkowego podwzgórza.
Cho? pacjent w ?pi?czce nie reaguje na ?adne bod?ce, to jego szanse na powrót do pe?nej sprawno?ci s? wi?ksze ni? osoby w stanie wegetatywnym. Stan ?pi?czki trwa bowiem zazwyczaj od dwóch do czterech tygodni. W wi?kszo?ci przypadków po up?ywie tego czasu pacjent si? wybudza ze ?pi?czki.
Po wybudzeniu ze ?pi?czki nast?pi? mo?e powrót do pe?nej sprawno?ci, stan minimalnej ?wiadomo?ci lub stan wegetatywny – w najgorszym za? przypadku ?mier? pacjenta.
Przyczyny uszkodze? mózgu a odpowiedzialno?? prawna
Do uszkodzenia mózgu w wyniku którego pacjent zapada w ?pi?czk?, stan minimalnej ?wiadomo?ci lub wegetatywny mo?e doj?? w wyniku ró?nych okoliczno?ci.
Oprócz zdarze? losowych, takich jak wypadek czy udar, zdarza si?, ?e stan ten wynika z b??du medycznego lub b??du lekarskiego pope?nionego np. w czasie operacji. W przypadkach, gdy za stan zdrowia pacjenta mo?na przypisa? win? lekarzowi czy szpitalowi, rodzina osoby poszkodowanej powinna w jego imieniu dochodzi? roszcze? odszkodowawczych. Oprócz walki o sprawiedliwo?? nale?y bowiem mie? na wzgl?dzie tak?e niebagatelne koszty leczenia i rehabilitacji pacjentów znajduj?cych si? w stanach braku lub ograniczonej ?wiadomo?ci.
Polskie prawo przewiduje tak?e mo?liwo?? uzyskania zado??uczynienia za krzywd? niematerialn? jakiej do?wiadcza rodzina osoby poszkodowanej. Zerwane wi?zi rodzinne, cierpienie dzieci, ma??onka, czy rodziców, cho? nie sposób je wyceni?, mog? przynajmniej cz??ciowo zosta? wynagrodzone zado??uczynieniem wyp?aconym przez jednostk? odpowiedzialn? za tragiczny b??d.
Pomoc prawna – nie jeste? sam!
Pomoc prawn? dla pacjentów oraz bliskich osób, które do?wiadczaj? stanów braku lub ograniczonej ?wiadomo?ci, przebywaj? w ?pi?czce, lub których ?mier? poprzedzi?a walka o wyj?cie ze stanu wegetatywnego ?wiadczy Fundacja Pomocy Ofiarom B??dów Medycznych.
?wiadomi cierpienia, bólu ale i kosztów leczenia, rehabilitacji, terapii zwi?zanych z leczeniem uszkodze? mózgu oraz rehabilitacj? cia?a takich pacjentów oferujemy analiz? stanu faktycznego i prawnego ka?dego zg?oszonego do nas przypadku. Nasze profesjonalne dzia?ania pomog? Pa?stwu uzyska? nale?ne odszkodowanie i finansowanie kosztów leczenia.
