Nie ulega wątpliwości, że osobom dotkniętym zespołem apalicznym w wyniku błędu medycznego przysługuje roszczenie zarówno o odszkodowanie, zadośćuczynienie jak i rentę.
Do niedawna niejasna była jednak sytuacja prawna osób bliskich poszkodowanego pacjenta. Wprowadzona w 2021 r. zmiana kodeksu cywilnego wprost jednak odnosi się do możliwości uzyskania przez bliskich zadośćuczynienia za zerwane więzi rodzinne.
Błąd medyczny – jakie roszczenia może mieć pacjent?
Każda ofiara błędu medycznego może ubiegać się przed sądem o odszkodowanie za szkodę wynikłą w wyniku nieprofesjonalnego działania lekarza czy placówki medycznej, zadośćuczynienie za krzywdę niematerialną, ale też rentę – czyli stałe świadczenie finansowe, które ma za zadanie pokrycie kosztów leczenia i rehabilitacji chorego.
W przypadku pacjentów przebywających w stanach bardzo ograniczonej świadomości lub stanie wegetatywnym dochodzeniem tego typu roszczeń zazwyczaj zajmuje się najbliższa rodzina. Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych oferuje w takich przypadkach profesjonalną i pełnowymiarową pomoc. Skontaktuj się z nami!
Nowe regulacje: zadośćuczynienie dla rodzin niezależne od czasu powstania krzywdy
W 2021 r. do kodeksu cywilnego dodano nowy przepis przyznający prawo do zadośćuczynienia dla najbliższych członków rodziny osób, które na skutek czynu niedozwolonego (np. wypadku, błędu medycznego) znalazły się w stanie wegetatywnym.
Co kluczowe, ustawa obejmie swoim zakresem również skutki zdarzeń, które wystąpiły jeszcze przed jej wejściem w życie nowego przepisu.
Otwiera to drogę do dochodzenia stosownych roszczeń wszystkim pokrzywdzonym w ten sposób rodzinom pacjentów w stanie wegetatywnym. Nowy przepis jest podstawą do dochodzenia zadośćuczynienia tak samo dla nowych przypadków, jak i dla tych, które miały miejsce przed 2021 r.
Dodany do kodeksu cywilnego art. 4462 stanowi, że:
„[w] razie ciężkiego i trwałego uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, skutkującego niemożnością nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej, sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny poszkodowanego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę”.
Regulacja ta znajduje swoje uzasadnienie w fakcie, że w przypadku dotknięcia osoby bliskiej zespołem apalicznym, to właśnie najbliższa rodzina najczęściej poświęca swój czas, energię, a także pieniądze na opiekę i leczenie chorego.
Charakterystyczna dla stanu wegetatywnego długotrwała perspektywa choroby oznacza najczęściej konieczność podporządkowania wszystkich aspektów życia najbliższej rodziny właśnie pieczy nad chorym w stanie wegetatywnym. Wiąże się to często z silną i długotrwałą traumą, tak dzieci jak i dorosłych oraz znacząco wpływa na sposób kształtowania ale i naruszania czy zupełnego zerwania więzi rodzinnych (także z uwagi na brak możliwości nawiązania ich przez osobę przebywającą w stanie wyłączonej lub minimalnej świadomości).
Jak ubiegać się o zadośćuczynienie za błąd medyczny i stan apaliczny osoby bliskiej?
Aktualny stan prawny, wprost odnosi się do sytuacji w której w wyniku np. błędu medycznego stan osoby bliskiej pogarsza się do tego stopnia, że dochodzi do zerwania czy niemożliwości nawiązania więzi rodzinnych. Bliscy ofiary błędu medycznego, która np. zapadła w śpiączkę lub stan wegetatywny mogą dochodzić w sądzie wypłaty zadośćuczynienia.
W praktyce niekoniecznie każda sprawa musi oznaczać postępowanie przed sądem. Osoby, którym należne jest odszkodowanie w pierwszej kolejności mogą ubiegać się o zadośćuczynienie od ubezpieczyciela szpitala, w którym zdarzył się błąd medyczny.
Nie jest istotne, czy błąd prowadzący do stanu wegetatywnego został popełniony np. przy porodzie, co uniemożliwiło nawiązanie więzi dziecka z rodzicami, czy podczas operacji osoby dorosłej, co doprowadziło do zerwania więzi z dziećmi czy wnukami. W każdym przypadku bliscy chorego mogą dochodzić zadośćuczynienia od sprawców.
Co więcej, członkowie rodziny pacjenta w stanie wegetatywnym, którzy z własnych środków finansowych opłacili lub opłacają leczenie krewnego mogą dochodzić przed sądem zwrotu poniesionych kosztów leczenia.
Ustalenie odpowiedzialności za błąd medyczny może pozwolić zatem nie tylko na uzyskanie odszkodowania czy renty dla samego pacjenta, ale też zadośćuczynienia i zwrotu środków dla jego rodziny.
Przedawnienie roszczeń o zadośćuczynienie za błąd medyczny – terminy
Roszczenia o naprawienie szkody ulegają przedawnieniu z upływem 20 lat od dnia popełnienia przestępstwa.
Nie ma znaczenia kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Bieg przedawnienia rozpoczyna dzień zdarzenia – popełnienia czynu zabronionego, a więc np. popełnienia błędu medycznego, którego skutkiem jest stan braku świadomości u pacjenta.
Postępowania o zadośćuczynienie dla rodziny przed 2021 r.
Przed nowelizacją kodeksu cywilnego dochodzenie roszczeń o zadośćuczynienie przez rodzinę pacjenta, który na skutek błędu medycznego znalazł się w stanie wegetatywnym również było możliwe.
Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych prowadziła i opiniowała liczne sprawy tego typu. W ówczesnym stanie prawnym podstawa roszczenia była jednak odmiennie interpretowana przez różne sądy, co prowadziło do rozbieżności w orzecznictwie i wydłużało czas procesu.
Pomoc prawna w uzyskaniu zadośćuczynienia za zespół apaliczny
Jeżeli uważasz, że Twój przypadek może spełniać warunki konieczne do uzyskania zadośćuczynienia skontaktuj się z nami! Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych przeanalizuje zebraną dokumentację i poprowadzi Cię przez wszystkie etapy postępowania – zarówno przed ubezpieczycielem jak i przed sądem.
