Intubacja jest powszechną metodą udrażniania dróg oddechowych, jednak trzeba mieć na uwadze to, że nie należy ona do najłatwiejszych. Zabieg ten może zarówno uratować życie pacjenta jak i doprowadzić do jego zdrowotnych komplikacji. Celem intubacji jest umożliwienie oddychania. Polega ona na udrożnieniu dróg oddechowych.
Intubację można wykonać za pomocą rurki intubacyjnej przez usta lub nos:
- w przypadku intubacji przez usta u pacjenta umieszcza się rurkę w tchawicy, pomiędzy strunami głosowymi;
- intubacja nosowo-tchawicza polega na wprowadzeniu rurki do tchawicy za pomocą laryngoskopu
Jacek Wadełek w artykule Anestezjologia i Ratownictwo 2012 – zwrócił uwagę na to, że takiemu zabiegowi są poddawani zarówno pacjenci przytomni jak i nieprzytomni.
Zdarzają się też sytuacje, kiedy pacjent nie może oddychać samodzielnie wskutek jakiegoś urazu i potrzebne jest wtedy wsparcie intubacyjne. Dzięki temu oddech pacjenta może być kontrolowany dzięki wykorzystaniu respiratora.
Błąd medyczny podczas intubacji – ocena sytuacji stanu pacjenta
Zgodnie z artykułem G. Wójcik, J. Piskorz i W. Bulikowski Klinimetryczne metody oceny chorych po udarach mózgu w planowaniu rehabilitacji w populacji osób dorosłych – jedną z najprostszych i najpowszechniej używanych skal medycznych na świecie jest skala Glasgow. Jest ona sumą wyników badania prowadzonego w trzech kategoriach: otwieranie oczu, kontakt słowny i reakcja ruchowa. Maksymalna do uzyskania ilość punktów wynosi 15. Im wyższa punktacja, tym lepszy stan funkcjonalny pacjenta.
- pomiędzy 14-15 wskazuje, że chory ma zachowaną przytomność z obniżoną reaktywnością,
- 11-13 punktów wskazuje, że chory jest półprzytomny,
- 5-7 wskazuje na nieprzytomność umiarkowaną,
- 3-4 punkty na nieprzytomność głęboką, odmóżdżenie.
Nieprzytomni pacjenci, którzy otrzymują ocenę przytomności na skali Glasgow 8 lub mniej, powinni być zaintubowani w celu zabezpieczenia ich dróg oddechowych i zapewnienia wentylacji. Jest to ważne, ponieważ u pacjentów w stanie nieprzytomności istnieje ryzyko zatrzymania oddechu, co może prowadzić do niedotlenienia mózgu. Intubacja pozwala na utrzymanie prawidłowego poziomu tlenu w organizmie i zapobiega poważnym komplikacjom zdrowotnym.
Warto mieć na uwadze to, że rurka intubacyjna jest dobierana zgodnie z wiekiem pacjenta – także złe dobranie rurki intubacyjnej może nieść za sobą szereg konsekwencji.
Komplikacje
Do komplikacji intubacji zalicza się wspominane już wprowadzenie rurki intubacyjnej do przełyku, ale i umieszczenie jej w niewłaściwym miejscu w obrębie dróg oddechowych. Przykładowo w momencie wprowadzenia jej zbyt głęboko – na przykład do jednego z dwóch oskrzeli głównych – może to grozić wystąpieniem w obrębie jednego płuca rozedmy i odmy. Poza wymienionym przykładem istnieją inne komplikacje
- uszkodzenia zębów (włącznie z ich wybiciem) (zwłaszcza w momencie wystąpienia tzw. szczękościsku),
- urazy warg, podniebienia czy gardła, krtani lub tchawicy (na przykład zadrapanie, błędne dobrane rozmiaru rurki itp.),
- wymioty podczas intubacji,
- zachłyśnięcie (wymiotami lub śliną).
Intubacja a ekstubacja
Intubacja jest procedurą medyczną, która polega na wprowadzeniu rurki przez nos lub usta do tchawicy, aby umożliwić pacjentowi oddychanie za pomocą aparatu do wentylacji. Niestety, jak każda procedura medyczna, tak również niesie za sobą ryzyko powikłań. Aby zminimalizować ryzyko powikłań ważne jest dokładne sprawdzenie położenie rurki intubacyjnej.
Jak już wiemy – intubacja to procedura medyczna polegająca na wprowadzeniu rurki przez nos lub usta do tchawicy pacjenta, aby umożliwić oddychanie za pomocą aparatu do wentylacji. Natomiast ekstubacja to proces usunięcia rurki intubacyjnej z tchawicy pacjenta po zakończeniu leczenia i uzyskaniu przez pacjenta zdolności do samodzielnego oddychania. Ekstubacja jest ważnym etapem po intubacji i powinna być przeprowadzona przez wykwalifikowany personel medyczny. Niestety, zdarzają się przypadki, gdy pacjent po przebudzeniu może próbować samodzielnie usunąć rurkę intubacyjną, nie będąc świadomym tego, że jest to niebezpieczne. Dlatego ważne jest, aby personel medyczny stale obserwował pacjenta po intubacji, aby uniknąć takiej sytuacji.
Sytuacji podczas intubacji może być wiele, ale tak jak wspominała Jolanta Budzowska w artykule Trudności intubacyjne, czyli kiedy standardowa operacja kończy się tragedią – brak pomiaru saturacji podczas zabiegu jest niedopuszczalny, ponieważ nie wiemy w którym momencie należałoby zabieg przerwać. Zbyt długie niedotlenienie pacjenta może prowadzić do wielu powikłań i nieść za sobą różne nieprzyjemności.
Trudności przy zabiegu
Czas trwania zabiegu intubacyjnego trwa zazwyczaj kilka minut zależy od doświadczenia anestezjologa i pacjenta. Niestety, zdarzają się sytuacje, kiedy intubacja jest trudna do przeprowadzenia, a jej czas trwania przekracza 10 minut. Intubacja trudna jest określana, gdy wymagana jest specjalistyczna lub nietypowa taktyka intubacji i polega na trudnościach w uzyskaniu drożności dróg oddechowych. Może być spowodowana różnymi czynnikami takimi jak: anatomiczne, fizjologiczne, patologiczne, farmakologiczne, jak też brak doświadczenia anestezjologa.
Konieczne jest, aby personel medyczny był przygotowany do trudnych intubacji i miał dostęp do specjalistycznych narzędzi i metod, takich jak fibro-bronchoskopia, laryngoskopia, a także był w stanie w razie potrzeby przeprowadzić intubację przy użyciu metody ezotycznej (metoda intubacji, która wymaga specjalistycznej wiedzy oraz umiejętności, w porównaniu do standardowych metod intubacji).
Przykładami takiej metody są: intubacja przez tracheotomie lub też zabieg przeprowadzony przez użycie procedury konikotomii (procedura chirurgiczna polegająca na bezpośrednim przecięciu skóry i tkanki podskórnej na szyi oraz przecięciu tkanki tarczycy, aby uzyskać dostęp do tchawicy).
Jeżeli istnieje ryzyko, że doszło do błędu medycznego – Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych oferuje pomoc. Zespół specjalistów jest dostępny, aby udzielić Państwu bezpłatnych porad i wsparcia.
