Cięcie cesarskie jest to operacja ratująca życie matki lub dziecka. Jest to zaleta tego typu porodu, która bez wątpienia pozostawia w cieniu wszystkie jego wady. Warto jednak znać konsekwencje porodu w drodze cesarskiego cięcia. Pozwoli to przygotować się i podjąć działania, które pozwolą cieszyć się lepszym zdrowiem zarówno mamie, jak i dziecku.
Poród przez cesarskie cięcie – kiedy?
W Polsce nie wykonuje się tzw. cesarskiego cięcia na życzenie, czyli bez wskazań medycznych. Wynika to z faktu, że – w warunkach bez komplikacji po stronie matki lub dziecka – poród siłami natury jest zdrowszy, bezpieczniejszy i korzystniejszy. Dotyczy to zarówno kobiety jak i jej dziecka.
W związku z tym najczęściej nie mamy wpływu na to, czy cięcie cesarskie zostanie wykonane, czy nie. Zazwyczaj, gdy zapada decyzja o porodzie operacyjnym wszelkie kwestie związane z jego ewentualnymi zaletami czy wadami schodzą na boczny tor. Moment w którym zapada decyzja o cesarskim cięciu, to zazwyczaj etap, gdy zabieg ten jest już konieczny.
Niemniej warto wiedzieć co taki poród za sobą niesie. Znajomość wad i zalet cięcia cesarskiego pozwoli w porę reagować. Dzięki temu przeżywając tę trudną sytuację maksymalnie wykorzystamy jej zalety i zminimalizujemy straty.
Zalety porodu przez cesarskie cięcie: życie i zdrowie
Pierwszą, największą zaletą operacji jaką jest cesarskie cięcie jest uratowanie życia pacjenta – matki lub dziecka, a niekiedy obojga.
Cel taki, czyli ratowanie życia lub zdrowia, dotyczy zarówno cesarskiego cięcia planowanego (cięcie cesarskie elektywne) jak i nagłego. Zaletą tego porodu jest wówczas ochronienie matki lub dziecka przed negatywnymi konsekwencjami porodu naturalnego.
Wskazaniem medycznym do tzw. cesarki po stronie matki mogą być m.in. problemy neurologiczne, psychiczne, okulistyczne, czy kadriologiczne.
Powodem cesarskiego cięcia może też być np. przodujące łożysko, czyli sytuacja gdy łożysko umiejscowione jest w bardzo bliskim sąsiedztwie szyjki macicy i jej rozwieranie w trakcie porodu spowodowałoby odklejanie się łożyska.
Cesarskie cięcie może być też wskazane z powodu nieprawidłowego ułożenia dziecka (np. ułożenie poprzeczne). Wskazaniem do zabiegu jest też niekiedy dysproporcja płodowo-miedniczna, a w niektórych przypadkach ciąża wielopłodowa.
W przypadku wystąpienia komplikacji w trakcie porodu naturalnego – np. stan przedrzucawkowy u matki, czy spadek tętna płodu, także podejmuje się decyzję o porodzie przez cesarskie cięcie.
Poród operacyjny w powyższych przypadkach pozwala uniknąć albo znacznie zmniejszyć ryzyko utraty życia lub zdrowia kobiety i dziecka.
Inne zalety cesarskiego cięcia
Niestety wad cesarskiego cięcia jest zdecydowanie więcej niż zalet. Trudno jednak się temu dziwić – nie bez powodu natura zaplanowała dla nas poród fizjologiczny w taki, a nie inny sposób.
Wśród „zalet” cesarskiego cięcia można jednak wymienić np. uniknięcie typowych dla porodów fizjologicznych komplikacji. Kobiety rodzące operacyjnie nie muszą obawiać się pęknięć krocza ani odbytu, nacięcia krocza i są mniej narażone na wszelkie urazy dróg rodnych.
Niemniej mitem jest jakoby kobiety rodzące w drodze cesarskiego cięcia nie doświadczały takich komplikacji jak obniżenie narządów, czy problemy z oddawaniem lub nietrzymaniem moczu, bolesnością stref intymnych. Nierzadko doświadczają tego bardziej niż kobiety rodzące naturalnie i zazwyczaj dolegliwości te trwają dłużej właśnie u kobiet po cesarskim cięciu.
Dzieci urodzone w drodze cesarskiego cięcia również unikają ryzyka przeróżnych urazów, otarć i kontuzji, które mogłyby wystąpić podczas porodu naturalnego.
Dziecko urodzone siłami natury bardzo często przychodzi na świat z siniakami lub otarciami, a jego główka jest charakterystycznie „zniekształcona” w wyniku przeciskania się przez kanał rodny matki. Dzieci „z cesarki” mają główki „idealnie” okrągłe, a ich ciała nie doświadczają trudów porodu fizjologicznego.
Choć w pierwszej chwili wszystko to może wydawać się zaletą porodu operacyjnego, w rzeczywistości konsekwencje mogą być niekorzystne dla dziecka.
Wady cesarskiego cięcia z perspektywy dziecka
Podczas porodu naturalnego dziecko przechodzi przez kanał rodny matki „zbierając” jej florę bakteryjną. Dzięki temu w momencie przyjścia na świat posiada już pewną naturalną odporność – której dziecko urodzone w drodze cesarskiego cięcia niestety nie ma naturalnej możliwości uzyskać. To dlatego dzieci urodzone zabiegowo często mają niższą odporność.
Warto też zwrócić uwagę na kwestię integracji sensorycznej. Podczas porodu naturalnego dziecko doświadcza bardzo silnych bodźców – proces przeciskania się przez kanał rodny matki jest niezwykle korzystny dla późniejszego prawidłowego rozwoju sensoryki dziecka.
Dzieci urodzone w drodze cesarskiego cięcia znacznie częściej doświadczają zaburzeń integracji sensorycznej (SI), a w okresie niemowlęcym potrzebują „dociśnięcia” – stąd preferują ciasne owijanie, czy częściej określane są jako „nieodkładalne”.
Brak odpowiedniej stymulacji, która podczas naturalnego porodu ma miejsce w kanale rodnym sprzyja też występowaniu problemów z napięciem mięśniowym u dzieci. Dlatego wskazane jest, aby szczególnie dzieci urodzone w drodze cesarskiego cięcia przeszły kontrolę u fizjoterapeuty oraz neurologopedy.
Wady cesarskiego cięcia z perspektywy matki
Niestety wad cesarki jest zdecydowanie więcej niż jej zalet. Cesarskie cięcie jest to zabieg chirurgiczny, niesie więc za sobą ryzyko różnych komplikacji. Mogą to być zakażenia, duża utrata krwi, zapalenie otrzewnej, zator i wiele innych.
Rana pooperacyjna jest bolesna i może goić się w różnym tempie. Jej stan jest bardzo zależny od umiejętności i zaangażowania operującego nas lekarza. Kobiety po cesarskim cięciu zazwyczaj dłużej dochodzą do siebie po porodzie niż kobiety rodzące naturalnie.
Co więcej, blizna po cesarskim cięciu wymaga stałej pracy praktycznie do końca życia. Prawidłowo wykonywany masaż blizny jest konieczny w celu zapobiegania ewentualnym zrostom i wystąpieniu dysfunkcji. Warto udać się do fizjoterapeuty uroginekologicznego, który oprócz badania i sprawdzenia stanu naszej blizny, pokaże jak prawidłowo ją pielęgnować.
Choć tzw. babyblues, a więc znaczny spadek kondycji psychicznej jest fizjologicznym następstwem gwałtownych zmian hormonalnych po porodzie, to matki po cesarskim cięciu zazwyczaj przechodzą go dłużej i silniej, niż kobiety rodzące fizjologicznie. Zdarza się też u nich częściej depresja poporodowa.
Mamy po cesarskim cięciu są też niestety ofiarami wciąż pokutujących mitów okołoporodowych, zwłaszcza tych dotyczących karmienia piersią. Nawet personel szpitalny często wprowadza kobiety w błąd mówiąc im, że pokarm może u nich pojawić się „później albo wcale”. Tymczasem produkcja pokarmu jest związane ze zmianami hormonalnymi, które następują w wyniku przyjścia dziecka na świat – niezależnie od tego w jaki sposób to nastąpi. Oznacza to, że mamy rodzące w drodze cesarskiego cięcia i mamy rodzące naturalnie mają takie same szanse na udane karmienie piersią. Kluczowe jest jednak jak najszybsze przystawienie dziecka do piersi po porodzie i kontakt skóra do skóry, które niestety często są mocno ograniczone w przypadku porodów przez cesarskie cięcie.
Odseparowanie matki od dziecka, przynajmniej na czas szycia pooperacyjnego, jest kolejną wadą porodu przez cesarskie cięcie. Kontakt skóra do skóry oraz przystawienie do piersi są bardzo potrzebne zarówno matce i dziecku. W przypadku cesarskiego cięcia, przynajmniej częściowo potrzebę tę po stronie dziecka realizuje się poprzez tzw. kangurowanie przez ojca, co jednak nie jest w stanie w pełni zaspokoić wszystkich potrzeb noworodka.
Cesarskie cięcie – czy warto?
Wad cesarskiego cięcia jest zdecydowanie więcej niż zalet. Dlatego kobiety mające możliwość wyboru sposobu porodu, powinny bardzo poważnie rozważyć wszystkie „za” i „przeciw”.
W większości przypadków nie mamy jednak żadnego wyboru, bo poród zabiegowy staje się koniecznością ze względu na wskazania medyczne. Warto wówczas pamiętać, że większość „wad” cesarskiego cięcia to rzeczy, które przy odpowiedniej terapii i leczeniu mogą zostać szybko zauważone i naprawione. Główną zaletą a zarazem celem cesarskiego cięcia jest natomiast ratowanie życia matki lub dziecka. W takich okolicznościach nie sposób rozważać „czy warto”.
Brak decyzji o cesarskim cięciu w odpowiednim momencie może kosztować życie lub zdrowie matki i jej dziecka. Dlatego Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych w szczególny sposób oferuje swoją pomoc ofiarom błędów okołoporodowych, m.in. rodzicom poszkodowanym w wyniku spóźnionej decyzji o porodzie zabiegowym, lub braku takiej decyzji.
Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych oferuje bezpłatną pomoc prawną, darmową analizę dokumentacji medycznej i wsparcie merytoryczne podczas całego procesu dochodzenia roszczeń odszkodowawczych. Nie jesteś sam!