Grafika: Freepik.com

Znaczenie telemedycyny w Polsce

Telemedycyna to dynamicznie rozwijająca się gałąź medycyny, która dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii umożliwia leczenie na odległość. Rewolucjonizuje także sposób, w jaki pacjenci otrzymują opiekę zdrowotną. Wraz z postępem technologicznym, możliwość konsultacji lekarskich na odległość stała się rzeczywistością dla wielu Polaków. 

Telemedycyna w Polsce — podstawy prawne

Prawne aspekty telemedycyny w Polsce obejmują kilka kluczowych obszarów. Zgodnie z polskim prawem telemedycyna jest uregulowana przez przepisy pozwalające na udzielanie świadczeń zdrowotnych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych. Rozporządzenie z 31 października 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej reguluje udzielanie świadczeń telemedycznych. Ponadto art. 3 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej oraz art. 2 ust. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty umożliwiają wykonanie świadczeń zdrowotnych za pomocą systemów teleinformatycznych.

Udzielanie porad telemedycznych. Kontakt pacjenta z lekarzem

Porada telemedyczna jest równoważna z wizytą w obecności pacjenta. Oznacza to, że obowiązki lekarza pozostają niezmienne. Dotyczy to np. obowiązku wykonywania zawodu zgodnie z aktualną wiedzą medyczną i zasadami etyki zawodowej. Telemedycyna obejmuje możliwość wystawiania e-zwolnień, e-recept oraz skierowań.

Istnieją także specyficzne wymogi dotyczące bezpieczeństwa podczas wizyt telemedycznych. Chodzi np. o ochronę danych osobowych, przekazywanie dokumentacji medycznej oraz zachowanie tajemnicy lekarskiej. Ważne jest, aby używane do komunikacji oprogramowanie posiadało odpowiednie zabezpieczenia.

Niemniej jednak nie każde świadczenie może być przeprowadzone zdalnie. Telemedycyna jest dopuszczalna w sytuacjach, gdzie lekarz stwierdzi, że jest w stanie udzielić pacjentowi w ten sposób. Powinien móc przy tym zachować te same standardy bezpieczeństwa i ochrony danych co w przypadku tradycyjnych wizyt.

Ochrona danych pacjenta w telemedycynie

Telemedycyna to nie tylko świadczenia medyczne udzielane na odległość, ale również stosowanie systemów teleinformatycznych w systemie opieki medycznej. Niestety w związku z udzielaniem porad, wizyty czy innej formy kontaktu pacjenta z lekarzem może dojść do wycieku danych. Sprawa rozpoznawana przez Wojewódzki Sąd Administracyjne w Warszawie¹ dotyczyła naruszenia ochrony danych osobowych pacjenta przez Specjalistyczne Centrum Zdrowia, które udostępniło dane osobowe pacjenta Komendzie Głównej Żandarmerii Wojskowej bez odpowiedniej podstawy prawnej do przetwarzania tych danych. W wyniku tego działania, Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) podjął decyzję o nałożeniu upomnienia na Specjalistyczne Centrum Zdrowia za naruszenie art. 9 ust. 1 RODO, które dotyczy ochrony danych osobowych w kontekście przetwarzania danych osobowych dotyczących zdrowia.

Sprawa została zainicjowana po skardze pacjenta na nieprawidłowości w procesie przetwarzania jego danych osobowych przez Centrum Zdrowia i Komendę Główną Żandarmerii Wojskowej. W wyniku skargi, Prezes UODO przeprowadził kontrolę i stwierdził naruszenie przepisów RODO. Dodatkowo UODO nakazał Komendzie Głównej Żandarmerii Wojskowej usunięcie danych osobowych pacjenta pochodzących z jego historii choroby z hospitalizacji w Centrum Zdrowia.

1. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 22 stycznia 2021 r., sygn. II SA/Wa 850/20. ↩︎

Przemysław Pietrzak