B??d lekarski jest niezgodnym z aktualn? wiedz? medyczn? dzia?aniem lub brakiem dzia?ania lekarza. Sprawca b??du musi dzia?a? nieumy?lnie, z nienale?yt? staranno?ci?. Lekarz odpowiada za pope?nienie b??du w zakresie, w jakim móg? zapozna? si? z aktualn? wiedz?, tak aby pope?nienia b??du unikn??. Definicja b??du lekarskiego jest szeroka i w jej zakres wchodz? nie tylko b??dy powsta?e podczas leczenia, ale swym zakresem obejmuje b??dy powsta?e w trakcie diagnozy, operacji, czy informowania pacjenta o jego stanie zdrowia. Doktryna wyró?nia cztery g?ówne typy b??dów lekarskich, ale w praktyce wyró?nia si? ich wi?cej.
Przes?anki b??du lekarskiego
Zawód lekarza wymaga zachowania nale?ytej staranno?ci przy wykonywaniu ?wiadcze? medycznych. Je?eli lekarz, dzia?aj?c nieumy?lnie ich nie zachowa, spowoduje zaniedbanie medyczne.
Je?eli wskutek b??du lekarskiego powstanie, to powstanie roszczenie odszkodowawcze za szkod? wywo?an? b??dem. Konieczne b?dzie wykazanie zwi?zku przyczynowo skutkowego mi?dzy szkod? a dzia?aniem lekarza.
Reasumuj?c, na b??d lekarski sk?adaj? si? kilka przes?anek. Po pierwsze nieumy?lne dzia?anie lub zaniechanie lekarza. Po drugie, sprzeczne z aktualn? wiedz? medyczn?. Po trzecie, niezachowanie standardów staranno?ci. Po czwarte, wyst?pienie szkody. Po pi?te, zwi?zek przyczynowo skutkowy mi?dzy szkod? a dzia?aniem lub zaniechaniem lekarza.
G?ówne kategorie b??dów lekarskich-przyk?ady
Do b??dów lekarskich i zaniedba? dochodzi nie tylko na etapie leczenia, ale tak?e na etapie diagnozowania, rokowania, w okresie oko?ooperacyjnym i po zabiegu.
Wyró?nia si? trzy g?ówne typy b??dów medycznych:
B??d diagnostyczny
B??d ten polega na postawieniu nieprawid?owej diagnozy oraz b??dnej ocenie stanu zdrowia pacjenta. Nieprawid?owa diagnoza mo?e polega? na stwierdzeniu, ?e pacjent choruje, podczas gdy jest zdrowy albo uznaniu, ?e jest on zdrowy, podczas gdy w zdrowy, podczas gdy choruje. Nieprawid?ow? diagnoz? jest te? prawid?owe rozpoznanie, ?e pacjent choruje, ale b??dne rozpoznanie choroby.
Przyczyn? b??du diagnostycznego mo?e by? np. niedok?adne zbadanie pacjenta, a tak?e nieprzeprowadzenie koniecznych bada?. Wedle statystyk, b??dy diagnostyczne bardzo cz?sto pojawiaj? si? w chirurgii, po?o?nictwie, ginekologii, a tak?e onkologii.
B??d terapeutyczny
Niejednokrotnie b??d terapeutyczny jest kontynuacj? ?le postawionej diagnozy. B??d terapeutyczny powstanie wskutek dzia?ania lub zaniechania. B?dzie nim np. niewykonanie operacji, podanie za du?ej dawki lekarstw, przepisanie nieodpowiedniego leku.
B??d techniczny
Techniczny b??d jako lekarski wyst?puje rzadko, cz??ciej jako medyczny. Powstaje przez niew?a?ciwe post?powanie lekarza, który bierze udzia? w operacji, zabiegu, procedurze medycznej. Do technicznego b??du medycznego dochodzi, podczas zabiegów operacyjnych (zarówno chirurgicznych, jak i operacji plastycznych) oraz w okresie oko?ooperacyjnym. Chocia? b??dy techniczne cz?sto klasyfikowane s? jako pomy?ki lub zaniedbania, to zdarza si?, ?e ich skutkiem jest powa?ny uszczerbek na zdrowiu lub zgon pacjenta. Do typowych b??dów technicznych lekarskich zalicza si? pozostawienie narz?dzi operacyjnych w ciele pacjenta.
Doktryna wyró?nia tak?e b??d rokowania i b??d informacyjny. Pierwszy z nich dotyczy b??du w prognozowaniu o losie pacjenta. Drugi z nich dotyczy nieprawid?owego poinformowania pacjenta np. o przebiegu leczenia.
B??dy lekarskie — przyk?ady
Elementami wspólnymi dla b??dów lekarskich jest ich ?ród?o. Ka?dy z nich wynika z zaniedbania b?d? pomy?ki powsta?ej w efekcie niezachowania nale?ytej staranno?ci oraz czynno?ci lekarza, które s? sprzeczne z aktualn? wiedz? medyczn?.
Natomiast, diagnoza i przebieg leczenia poszczególnego pacjenta jest wyj?tkowy, dlatego b??dy pope?nianie przez lekarzy cechuj? si? wysok? kazuistyk?. Nie sposób wymieni? wszystkich, dlatego poni?ej wskazano cz?sto wyst?puj?ce przypadki.
B??dy diagnostyczne
Najbardziej niebezpieczne dla pacjenta s? b??dy diagnostyczne pope?nione w przypadkach nag?ych. Szczególnie dotyczy to osób nieprzytomnych oraz ofiar wypadków. Takie b??dy dotycz? pacjentów, których zamiast skierowa? do leczenia szpitalnego, pozostawiono w domu, czy skierowano do izby wytrze?wie? albo odmówiono hospitalizacji.
Kolejnym niebezpiecznym b??dem diagnostycznym jest nieprawid?owe rozpoznanie choroby i wdro?enie nieodpowiedniego leczenia. Wyra?a to przypadek stwierdzenia gru?licy u pacjenta, który w rzeczywisto?ci chorowa? na go?ciec. Nieprawid?owa kwalifikacja skutkowa?a wyborem nietrafnej metody leczenia. D?ugotrwa?a kuracja przeciwgru?licza doprowadzi?a pacjenta do utraty zdolno?ci do pracy.
B??dem diagnostycznym jest równie? dokonanie przez chirurga obustronnej mastektomii u pacjentki, która nie chorowa?a na nowotwór piersi.
B??dy terapeutyczne
Najcz??ciej ten b??d polega na nieprawid?owym zastosowaniu leków. Po pierwsze, chodzi o podanie nieprawid?owego leku. Po drugie, podanie niew?a?ciwej jego dawki. Po trzecie, niepouczenie o jego stosowaniu.
W?ród b??dów terapeutycznych najcz??ciej pope?niane to b??dy operacyjne. Przyk?adem jest przeprowadzenie operacji, która faktycznie nie by?a konieczna. B??d ten dotyczy te? amputacji niew?a?ciwej ko?czyny, uszkodzenie nerwów, naczy?, macicy itp.
W orzecznictwie stwierdza si?, ?e b??dem lekarskim jest kontynuowanie porodu si?ami natury, pomimo wyst?pienia bezwzgl?dnych wskaza? do dokonania cesarskiego ci?cia.
B??dy techniczne
B??dem technicznym jest niew?a?ciwe, pod wzgl?dem technicznym, wykonanie czynno?ci leczniczej. Najcz??ciej b??d ten pope?niany jest w trakcie skomplikowanych zabiegów albo w trakcie zabiegów wymagaj?cych zastosowania okre?lonych urz?dze? technicznych (aparat RTG).
• nie otworzenie przez lekarza anestezjologa zaworu z tlenem podczas zabiegu operacyjnego, czego skutkiem by?a ?mier? pacjentki,
• podanie za mocnej wi?zki promieniowania,
• pozostawienie cia? obcych w organizmie chorego.
B??d lekarza orzecznika ZUS
Osoba, która jest niezdolna do pracy z powodu z?ego stanu zdrowia, mo?e ubiega? si? o rent? w Zak?adzie Ubezpiecze? Spo?ecznych. W tym celu sk?ada do ZUS stosowny wniosek wraz z dokumentacj? medyczn? i opini? lekarza prowadz?cego.
Lekarz orzecznik ZUS ocenia na podstawie dostarczonej dokumentacji, czy stan zdrowia osoby ubiegaj?cej si? o rent? pozwala na podj?cie pracy. Lekarz Orzecznik ZUS ma obowi?zek dok?adnego zapoznania si? z dokumentacj? medyczn? dostarczon? przez ubezpieczonego.
B??d lekarza orzecznika ZUS jest b??dem organu rentowego, za który organ ten ponosi odpowiedzialno??. Nie jest zatem b??dem lekarskim. Od decyzji lekarza orzecznika ZUS przys?uguje odwo?anie na drodze administracyjnej.
W przypadku b??dnej decyzji lekarza orzecznika ZUS i powstania z tego powodu szkody, mo?na wytoczy? powództwo cywilne przeciwko Zak?adowi Ubezpiecze? Spo?ecznych.
Podsumowanie
Nie jest mo?liwe wyczerpanie przyk?adów b??dów lekarskich. Przypadków ich pope?nienia jest wiele, a ka?dy z nich ma odmienny przebieg. S?d do ka?dej sprawy odszkodowawczej podchodzi indywidualnie i orzeka na podstawie zgromadzonego materia?u dowodowego. Warunkiem koniecznym w dochodzeniu roszcze? jest wst?pienie szkody i jej wykazanie. Tak? szkod? mo?e by? pogorszenie stanu zdrowia pacjenta lub jego ?mier?. Wa?ne jest wskazanie zwi?zku przyczynowo – skutkowego b??dem lekarza.
Z ka?dym podejrzeniem zaistnienia b??du medycznego nale?y zwróci? si? do profesjonalnego podmiotu, który doradzi najlepsze rozwi?zanie sprawy. Radca prawny lub adwokat pomo?e mi?dzy innymi zebra? niezb?dny materia? dowodowy, wykaza? szkod?, wskaza? przyczyny powsta?ej szkody. Bezp?atn? pomoc w tym zakresie mo?na uzyska? w Fundacji Pomocy Ofiarom B??dów Medycznych.
