Błąd medyczny podczas operacji – kto jest winny?
O osobie, która jest gotowa uznać winę za negatywny rezultat swoich działań, mówi się, że jest odpowiedzialna. Ale czy to ma zastosowanie w pracy zespołowej? Odpowiedzialność za kiepskiej jakości skutki działań danej grupy często jest rozmywana, szczególnie gdy wcześniej nie zostało ustalone, kto przewodniczy zespołowi. Czy taka sytuacja może mieć miejsce podczas wykonywania zabiegu operacyjnego? Na kim spoczywa odpowiedzialność za błąd medyczny podczas operacji i wszelkie skutki nieprawidłowych działań?
Błąd medyczny w czasie operacji
Podejmowanie nadrzędnych decyzji podczas zabiegu lub operacji jest wpisane w zakres obowiązków tzw. pierwszego operatora. Wskazany pierwszy operator to lekarz wyznaczony jako kierujący wykonaniem danego zabiegu i to właśnie on będzie ponosił odpowiedzialność za decyzje podjęte w trakcie operacji. Choć kwestia ta wydaje się oczywista i przypisanie winy za błąd medyczny odpowiedniej osobie nie powinno budzić wątpliwości, w rzeczywistości jest to zagadnienie problematyczne i nie zawsze dające jednoznaczną odpowiedź.
Czym to jest spowodowane?
Według zapisów regulaminowych – całkowita odpowiedzialność za diagnostykę, leczenie i rehabilitację chorych leczonych na danym oddziale spoczywa na ordynatorze, który poprzez swoją funkcję pełni rolę kierownika podległego mu pionu leczniczego. Co istotne, lekarze asystenci to lekarze służbowo podlegli ordynatorowi, w konsekwencji czego nie mogą oni zmieniać sposobu leczenia zastosowanego przez przełożonego.
Ciekawostka – od zasady tej istnieje pewien wyjątek, mianowicie zmiana sposobu leczenia zastosowanego przez przełożonego jest dopuszczalna w przypadku, gdy u chorego wystąpiły zmiany wymagające natychmiastowego podjęcia leczenia, a skonsultowanie tego z przełożonym jest w danej chwili niemożliwe.
Trzeba tutaj jednak podkreślić, że podczas zabiegu operacyjnego obowiązuje odmienna hierarchia zależności. Ordynator oddziału jako przełożony ustala grafik operacji, wskazuje operatorów oraz ich asystę. Niezmiernie istotne jest to, aby podjęcie tych ustaleń miało miejsce jeszcze przed rozpoczęciem zabiegu operacyjnego. Pozwoli to na późniejsze ustalenie zakresu odpowiedzialności poszczególnych członków zespołu operacyjnego, częstą praktyką wśród chirurgów jest bowiem to, że członkowie zespołu wymieniają się sowimi funkcjami w trakcie zabiegu w zależności od sytuacji i potrzeb.
Błąd medyczny podczas operacji – kto ponosi odpowiedzialność?
Zdarza się czasami tak, że lekarz wskazany jako operator ma trudności z prawidłowym przeprowadzeniem zabiegu. Wtedy lekarz asystujący, który na przykład ma większe doświadczenie w danym zakresie może przejąć funkcję operującego. Dla ustalenia zakresu odpowiedzialności istotne jest jednak to, że każda taka zamiana musi być wyraźnie wskazana w dokumentacji medycznej. Kluczową odpowiedzialność za skutek zabiegu ponosi bowiem lekarz wskazany w dokumentacji jako operujący.
Błąd lekarza podczas zabiegu lub operacji w szpitalu to błąd medyczny
Zabieg operacyjny, który ma charakter zabiegu inwazyjnego charakteryzuje się tym, że konieczne jest wzięcie pod uwagę przez lekarza wszystkich przeciwskazań lekarskich do takiego zabiegu występujących u chorego. Każda operacja musi być także przeprowadzona zgodnie z powszechnie uznanymi zasadami wiedzy medycznej. W tym zakresie zachowanie lekarza powinno cechować się wyższą niż przeciętną starannością zawodową, ze względu na przedmiot zabiegu, którym jest człowiek. Jednak pomimo to zdarza się, np. nieuważne wykonywanie zabiegu czy wykonywanie go metodami przestarzałymi, niezgodnymi już z aktualną wiedzą medyczną. Konsekwencją takich działań bardzo często jest powstanie po stronie pacjenta szkody, związanej z koniecznością dalszego leczenia, a także pogorszeniem się stanu zdrowia. Mówimy wtedy o doznaniu przez poszkodowanego błędu operacyjnego, który jest jednym z rodzajów błędów medycznych. Za błąd lekarza podczas operacji w szpitalu przysługuje odszkodowanie.
Odpowiedzialność za błąd lekarza podczas operacji
Niedbałe wykonywanie czynności leczniczych, a także stosowanie przestarzałych metod leczenia wiąże się z powstaniem po stronie lekarza odpowiedzialności za błąd operacyjny. Odpowiedzialność lekarza za błąd operacyjny powstały wskutek niedbałego wykonania zabiegu czy wykonania go przestarzałą metodą wynika m.in. z ustawowego obowiązku doskonalenia zawodowego, który ma na celu stałą edukację w zakresie pojawiających się innowacyjnych metod leczenia, które często obarczone są mniejszym ryzykiem. Lekarz wykonujący zabieg odpowiada na zasadzie winy, którą sąd może mu przypisać w określonych wypadkach – m.in. w wyniku naruszenia reguł wynikających z zasad wiedzy medycznej oraz doświadczenia zawodowego. Konieczne jest także ustalenie związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem lekarza, a szkodą powstałą po stronie pacjenta. Co istotne, lekarz będzie mógł odpowiadać jedynie za normalne następstwa swojego działania (art. 361 § 1 k.c.).
Należy także pamiętać, że odpowiedzialność odszkodowawczą za błąd lekarza może ponosić szpital. Placówka medyczna powierzająca danemu podmiotowi – w tym wypadku lekarzowi – wykonywanie określonych czynności, jest bowiem odpowiedzialna za wyrządzone przez niego szkody.
Odszkodowanie za błąd lekarza podczas operacji w szpitalu
Pacjent, u którego wskutek błędu operacyjnego powstała szkoda na osobie może dochodzić stosownego odszkodowania za koszty leczenia poniesione w wyniku zaistnienia błędu medycznego, zwrotu utraconych korzyści czy zadośćuczynienia za doznane krzywdy, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach także renty mającej sfinansować zwiększone potrzeby poszkodowanego. Poszkodowany swoje roszczenie musi jednak odpowiednio udowodnić, w czym pomocna będzie na pewno dokumentacja medyczna z prowadzonego leczenia. Choć ułatwieniem dla poszkodowanego jest to, że przypisanie odpowiedzialności placówce medycznej lub lekarzowi może nastąpić na podstawie wykazania wysokiego prawdopodobieństwa związku pomiędzy działaniem podmiotu a doznaną szkodą, w praktyce często okazuje się to dość trudnym zadaniem. Dlatego też warto w takim przypadku skorzystać z profesjonalnej pomocy.
Jeżeli istnieje podejrzenie, że podczas zabiegu lub operacji doszło do jakiegokolwiek błędu lub zaniedbania ze strony personelu medycznego, to prosimy o kontakt. Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych postara się Państwu pomóc.
