Logo
Fundacja Pomocy Ofiarom
Błędów Medycznych
+48 601 471 063
PN-PT 10:00-17:00

Śmierć przy porodzie

Ewa Ryś
22 października 2022
Śmierć przy porodzie

W wyniku błędów medycznych dochodzi do wielu tragedii. Jednym z najstraszniejszych skutków błędu okołoporodowego jest śmierć matki lub dziecka. Choć liczba przypadków zgonów okołoporodowych systematycznie maleje, to wciąż problem ten nie został wyeliminowany. Jeżeli na skutek błędu lekarza doświadczyliśmy śmierci osoby bliskiej mamy możliwość dochodzenia sprawiedliwości przed sądem. Możliwości dochodzenia roszczeń daje postępowanie cywilne. Osobę odpowiedzialną za błąd medyczny możemy także pociągnąć do odpowiedzialności w postępowaniu karnym.

Śmiertelność okołoporodowa — statystyki

Według danych WHO od 2000 r. liczba zgonów okołoporodowych dzieci zmniejszyła się o blisko połowę. Statystyki wskazują też, że poród stał się bezpieczniejszy także dla matek. Liczba zgonów okołoporodowych kobiet zmniejszyła się o jedną trzecią. 

Te krzepiące dane są zasługą większego dostępu do opieki medycznej. Tam, gdzie jest ona niedroga i świadczona na wysokim poziomie, tam też zagrożenie śmiercią matki lub śmiercią dziecka maleje. 

Mimo tego w 2018 r. ponad 2,5 mln dzieci na świecie zmarło w pierwszym miesiącu życia, a ponad 290 tys. kobiet straciło życie w wyniku komplikacji okołoporodowych.

W krajach, gdzie opieka medyczna jest zapewniona na godnym poziomie, w wielu przypadkach dramaty te są efektem błędów medycznych. Wszystkim poszkodowanym w wyniku błędów przy porodzie Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych oferuje bezpłatną pomoc prawną. 

Śmierć okołoporodowa — przyczyny

Gdy mówi się o śmierci okołoporodowej, najczęściej przyjmuje się, że są to sytuacje w trakcie porodu i tuż po nim. W rzeczywistości nawet zgon po roku od porodu może być powiązany z zajściem, które miało miejsce przy porodzie.

Śmierć matki może być wynikiem różnorakich powikłań okołoporodowych. W zależności od stanu faktycznego, komplikacje przy porodzie i ich skutki mogą być skutkiem błędu medycznego. Za błąd medyczny można pociągnąć do odpowiedzialności prawnej personel medyczny lub szpital. Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych świadczy nieodpłatną pomoc prawną, konsultując i analizując dokumentację medyczną, a także prowadząc postępowania osób poszkodowanych. 

Śmierć matki: przyczyny

Kobiety chorujące już przed ciążą są szczególnie narażone na komplikacje przy porodzie.

Istniejące przed ciążą stany kliniczne (w tym choroby przewlekłe) mogą bowiem w trakcie ciąży ulec zaostrzeniu lub jak np. w przypadku chorób serca — kwalifikować do grupy ryzyka. Zmiany w organizmie kobiety zachodzą nawet wówczas, gdy ciąża przebiega prawidłowo i może to sprzyjać powikłaniom. 

Do zgonu matki może zatem dojść zarówno w wyniku zmian w jej ciele wynikających z ciąży, jak i z postępu istniejących już chorób. Śmierć może też wiązać się z niezwiązanymi z tymi kwestiami komplikacjami albo błędami personelu medycznego. 

Najczęstsze przyczyny zgonów okołoporodowych matek to choroba serca (ponad 25% zgonów) i udar. Podczas samego porodu przyczyną śmierci najczęściej jest obfite krwawieniezakażenie lub przedostania się płynu owodniowego do krwi.

W okresie poporodowym, szczególnie w okresie połogu niebezpieczeństwo zgonu wiąże się z obfitym krwawieniem, wysokim ciśnieniem krwi oraz zakażeniami.

Obowiązki i zaniedbania położnej środowiskowej

Każdej mamie i dziecku przysługują domowe wizyty położnej, która w pierwszych dniach i tygodniach połogu powinna czuwać zarówno nad matkąi dzieckiem. Położna powinna nie tylko pomóc i sprawdzić, czy dziecko jest prawidłowo pielęgnowane i czy prawidłowo się rozwija.

Do jej obowiązków należy także kontrola prawidłowego gojenia się ran, w tym tych po cesarskim cięciu. Zadaniem położnej jest także usunięcie szwów. Powinna zwrócić uwagę na obfitość i czas wydalania odchodów połogowych, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości skierować matkę do szpitala. 

Zaniedbanie swoich obowiązków przez położną, w wyniku których kobieta lub dziecko doznają negatywnych konsekwencji zdrowotnych, jest błędem medycznym. Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych oferuje bezpłatną pomoc prawną także w przypadkach błędów popełnionych przez położne.

Inne przyczyny śmierci po porodzie 

Nawet do roku po porodzie śmierć wynikająca z kardiomiopatii (osłabienia mięśnia sercowego) może być efektem ciąży i porodu. W wielu przypadkach to brak rozpoznania lub spóźnione rozpoznanie zmian chorobowych czy urazów okołoporodowych staje się przyczyną zgonu kobiety. 

Dostęp do odpowiedniej, wysokiej jakości opieki nie tylko przed oraz w trakcie, ale i po ciąży mógłby zapobiec wielu tragediom. Lekarz i położna powinni poinformować swoje pacjentki o sygnałach ostrzegawczych, gdy wiedzą, że pacjentka jest zagrożona poważnym powikłaniem.

Śmierć dziecka przy porodzie

Pierwszy miesiąc życia to czas, w którym dzieci są najbardziej narażone za śmierć. W grupie szczególnego ryzyka znajdują się noworodki urodzone przedwcześnie i te z niską masą urodzeniową. Dzieci chore, z poważnymi wadami oraz te, których poród obarczony był komplikacjami również wymagają szczególnej uwagi. Dzieci, które w czasie porodu lub po nim doznały zakażenia, także powinny być pod obserwacją, gdyż ich organizm jest osłabiony.

Około 1/3 zgonów noworodków ma miejsce w pierwszym dniu życia, a prawie 3/4 – w pierwszym tygodniu życia. W pierwszym roku po porodzie umiera ponad 1 500 niemowląt. 

W wielu przypadkach śmierci dziecka można było uniknąć. Gdy podejrzewamy, że do zgonu doszło w wyniku błędu lekarza, zaniedbania, błędu medycznego — warto skonsultować naszą sprawę ze specjalistą. Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych świadczy nieodpłatną pomoc prawną ofiarom błędów medycznych, w tym tych związanych z porodem i nieprawidłową opieką lekarską. 

Śmierć dziecka przy porodzie — przyczyny

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego najczęstszą przyczyną śmierci noworodków są choroby rozwijające się już w czasie ciąży. Przyczyną zgonu często są też wady wrodzone. Stanowią ponad 30% zgonów wszystkich nowo narodzonych dzieci.

Wśród przyczyn, które nie zawsze, ale często mogą wynikać z błędu lekarza lub położnej należy wskazać: infekcje oraz urazy okołoporodowe. Jeżeli infekcja jest wynikiem niezachowania standardów higienicznych przez szpital lub jego pracownika, to osoby poszkodowane mają prawo dochodzić roszczeń cywilnych i odpowiedzialności karnej od sprawców. Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych oferuje w tym zakresie kompleksową i bezpłatną pomoc prawną. 

Również w przypadku urazów okołoporodowych istnieje duże prawdopodobieństwo, że są wynikiem błędu medycznego. Błąd diagnostyczny, w wyniku którego mimo niewspółmierności porodowej zdecydowano o porodzie siłami natury, który zakończył się komplikacjami i urazem dziecka lub matki, to klasyczny przykład błędy medycznego. 

Każdy błąd medyczny stwarza możliwość pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności cywilnej lub karnej. Jeżeli w wyniku błędu medycznego nastąpiła śmierć matki lub śmierć dziecka roszczenia osób bliskich są szczególnie uzasadnione. 

Bezpłatne konsultacje prawne, analizę dokumentacji oraz wsparcie procesowe oferuje w takich przypadkach Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych, która ma bogate doświadczenie w sprawach z zakresu błędów okołoporodowych. 

Śmierć matki, śmierć dziecka — czy robić sekcję zwłok?

Śmierć matki lub dziecka to traumatyczne przeżycie. Mimo tego bliscy powinni zadbać, by przeprowadzona została sekcja zwłok. Jak najszersza dokumentacja medyczna to klucz do sprawnego i szybkiego postępowania przed sądem.

Brak sekcji zwłok nie wyklucza wygranej, lecz znacząco wydłuża proces i utrudnia kwestie dowodowe. Pośmiertne zbadanie ciała (autopsja) często jest jedyną drogą do poznania faktycznej wersji wydarzeń, szczególnie gdy w sprawie występuje kilka hipotez. Protokół sekcji zwłok to jeden z najistotniejszych dowodów w procesie sądowym.

Jak istotne jest przeprowadzenie sekcji zwłok wskazuje wyrok Sądu Najwyższego z 4 listopada 2016 r. (sygn. akt I CSK 739/15). W orzeczeniu tym Sąd Najwyższy orzekł, że pozwany szpital nie może ponosić negatywnych konsekwencji nieprzeprowadzenia sekcji zwłok dziecka, gdy każda z możliwych do udowodnienia hipotez jest obarczona znaczącymi wątpliwościami. 

Dlatego też w każdym przypadku okołoporodowej śmierci matki lub dziecka powinniśmy domagać się przeprowadzenia sekcji zwłok przez szpital.

Śmierć przy porodzie: zawiadomienie prokuratury

Podejrzewając, że śmierć matki lub dziecka nastąpiła w wyniku błędu medycznego powinniśmy niezwłocznie zawiadomić prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. 

Wraz z zawiadomieniem należy złożyć wniosek o niezwłoczną sądowo-lekarską (tzw. prokuratorską) sekcję zwłok. Sekcja przeprowadzana przez osoby niezwiązane ze szpitalem podejrzanym o błąd medyczny jest bezpieczniejsza i jest lepszym gwarantem obiektywności wniosków zawartych w protokole.

W przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa, którego wynikiem jest zgon, sekcja zwłok jest zawsze obowiązkowa. 

Gdzie szukać pomocy?

Fundacja Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych bezpłatnie prowadzi liczne sprawy z zakresu błędów przy porodzie. Pomoc prawna Fundacji obejmuje także te najbardziej dramatyczne przypadki, w których dochodzi do śmierci matki lub jej nowonarodzonego dziecka.

Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej — skontaktuj się z Fundacją Pomocy Ofiarom Błędów Medycznych. Nasi prawnicy pomogą już na etapie postępowania w szpitalu, zawiadamiania prokuratury i kompletowania dokumentacji medycznej. 

Program

Zostaw dane, oddzwonimy i udzielimy Ci wsparcia