Prawid?owy stan p?ynu owodniowego jest niezwykle wa?ny dla rozwoju dziecka. Wody p?odowe s? bowiem odpowiedzialne za transport i wymian? substancji od?ywczych mi?dzy matk? a dzieckiem. Chroni? p?ód przed urazami i niekorzystnymi czynnikami zewn?trznymi. Zielone zabarwienie wód p?odowych mo?e ?wiadczy? o tym, ?e dziecku grozi niebezpiecze?stwo!
Wody p?odowe — co to? Jaka jest ich rola?
Wody p?odowe, to inaczej p?yn owodniowy. P?yn ten tworzy naturaln? barier? ochronn? dziecka w czasie ci??y.
Istotne jest, ?e wody te podlegaj? nieustannej wymianie. W konsekwencji wody te s? zawsze ?wie?e. Tworz? przyjazne, bezpieczne i higieniczne ?rodowisko dla dziecka. Nawet w wypadku po?kni?cia przez p?ód odrobiny p?ynu — nie jest to dla dziecka niebezpieczne.
W zwi?zku z tym p?yn owodniowy powinien by? przezroczysty. Zdarza si?, ?e ma zabarwienie bia?awe lub s?omkowe, co nie jest niepokoj?ce.
Ka?de inne zabarwienie wód p?odowych powinno wzbudzi? czujno?? lekarza i rodziców. P?yn owodniowy wp?ywa bowiem na rozwój dziecka. Ka?da zmiana jego zabarwienia mie? powa?ne konsekwencje.
Co oznaczaj? zielone wody p?odowe?
P?yn owodniowy o zielonym zabarwieniu nie od razu oznacza zagro?enie ?ycia i zdrowia dziecka. W ka?dym przypadku powinien jednak wzbudzi? niepokój.
Zielone wody p?odowe ?wiadcz?, ?e z dzieckiem dzieje si? co? nieprawid?owego.
Lekarz powinien wi?c szczególnie czujnie kontrolowa? stan matki i dziecka. Tak, aby oboje bezpiecznie doprowadzi? do rozwi?zania ci??y.
Zielone wody p?odowe najcz??ciej s? konsekwencj? tzw. przenoszenia ci??y.
Jest to sytuacja, w której pomimo terminu porodu rozwi?zanie nie nast?pi?o. Dojrza?e, gotowe do urodzenia dziecko zwykle po porodzie oddaje smó?k?. W przypadku dzieci przenoszonych, czyli nieurodzonych w terminie, zdarza si?, ?e oddaj? smó?k? jeszcze przed narodzeniem. Smó?ka wydalana jest wówczas do worka owodniowego.
Kiedy wody p?odowe s? zielone? Przyczyny
Zielony p?yn owodniowy jest jasnym sygna?em o istnieniu zagro?enia dla p?odu. Zielony kolor wód p?odowych powodowany jest bowiem przez smó?k?. Smó?ka to pierwsza kupa dziecka, która zasadniczo powinna by? wydalona dopiero po narodzinach.
Smó?ka sk?ada si? z wód p?odowych (po?kni?tych wcze?niej przez dziecko), mazi p?odowej, z?uszczonego nab?onka ?luzówki przewodu pokarmowego oraz enzymów trawiennych.
Jest lepka, ci?gn?ca si? i obfita. Kolor smó?ki jest ciemnozielony, a najcz??ciej czarny — st?d po ewentualnym wydaleniu jej jeszcze przed porodem wody p?odowe przyjmuj? kolor w?a?nie zielony.
Wydalenie smó?ki do wód p?odowych mo?e mie? ró?ne przyczyny.
Najcz??ciej dzieje si? tak wskutek niedotlenienia wewn?trzmacicznego. Jest to wydalenie smó?ki spowodowane niedotlenieniem p?odu. Konsekwencj? przewlek?ego niedotlenienia, jest bowiem przyspieszenie perystaltyki jelit. Dziecko wydala zatem smó?k? wcze?niej, ni? powinno, jeszcze w organizmie mamy.
W takim wypadku podczas porodu cz?steczki smó?ki cz?sto dostaj? si? do dróg oddechowych dziecka. W wyniku tego mo?e doj?? do m.in. bardzo niebezpiecznego zespo?u aspiracji smó?ki. Wi?cej o zespole aspiracji smó?ki przeczytasz ni?ej, w akapicie „Zielone wody p?odowe — konsekwencje”.
Do niedotlenienia mo?e te? doj?? w wyniku ma?owodzia. Ma?owodzie to sytuacja, gdy ilo?? p?ynu owodniowego jest mniejsza ni? 200 ml. Mo?e wówczas doj?? do ucisku p?powiny, co doprowadza do niedotlenienia. Jest to du?e zagro?enie do p?odu. Pojawienie si? zielonego p?ynu owodniowego jest zatem czynnikiem alarmuj?cym.
Przyczyn? przedwczesnego oddania smó?ki mo?e by? tak?e stres wewn?trzmaciczny. Pod jego wp?ywem zwieracze dziecka rozlu?niaj? si?, a smó?ka wydalana jest do wód p?odowych. Warto wiedzie?, ?e czynnikiem stresogennym dla rozwijaj?cego si? w ?onie matki cz?owieka mo?e by? nie tylko aktualny stan zdrowia psychicznego i emocje mamy. Stres wewn?trzmaciczny wywo?uj? tak?e toksyny ?rodowiskowe, zanieczyszczenia, dym papierosowy, alkohol, czy narkotyki.
Im bardziej „przenoszona ci??a” (po terminie), tym wi?ksze prawdopodobie?stwo zabarwienia wód na zielono. Obecno?? smó?ki w wodach p?odowych stwierdza si? w oko?o 10–15% porodów. Zazwyczaj s? to porody po 42. tygodniu ci??y.
W zaawansowanej ci??y (po 41. tygodniu), nawet gdy z dzieckiem nie dzieje si? nic z?ego i mo?na czeka? na naturalny pocz?tek akcji porodowej, wody p?odowe, mog? sta? si? zielone. Wynika to z faktu, ?e uk?ad pokarmowy dziecka jest ju? w pe?ni dojrza?y. St??enie motyliny (hormonu pobudzaj?cego ruchy perystaltyczne jelit) jest wysokie i mo?e doprowadzi? do wydalenia smó?ki.
Zielone wody p?odowe mog? by? konsekwencj? niewydolnego ?o?yska. Zagro?enie niewydolno?ci? miaciczno-?o?yskow? jest podwy?szone w?ród matek choruj?cych na cukrzyc? czy nadci?nienie. Mówi si? wówczas o tzw. ?o?ysku szybko starzej?cym si?.
Niewydolno?? ?o?yska polega na zaburzeniach w procesie dostarczania krwi i tlenu do p?odu, a co za tym idzie sprzyja jego niedotlenieniu. Mo?e to prowadzi? do przedwczesnego wydalenia smó?ki przez dziecko i zielonych wód p?odowych.
Zielony kolor wód mo?e równie? pojawi? si? u kobiet, które w ostatnim miesi?cu ci??y przechodzi?y siln? infekcj?.
Oczywi?cie podczas ka?dego porodu mo?e doj?? fizjologicznie do wydalenia smó?ki. Jest to konsekwencja pobudzenia nerwu b??dnego rodz?cego si? dziecka. Je?li nie towarzysz? temu objawy niedotlenienia, nie jest to powód do obaw. Sta?y monitoring KTG pozwala na bie??co oceni?, czy istnieje zagro?enie dla dziecka, czy nie.
Inne czynniki zwi?kszaj?ce ryzyko niedotlenienia p?odu i zielonych wód p?odowychto m.in. zapalenie b?on p?odowych, przedwczesne p?kni?cie p?cherza p?odowego (PROM), cholestaza, czy zahamowanie wzrastania wewn?trzmacicznego p?odu (IUGR).
Negatywne konsekwencje w postaci niedotlenienia i zielonych wód mo?e nie?? tak?e indukcja porodu. Nieuzasadnione wywo?ywanie porodu mo?e powa?nie zaszkodzi? dziecku.
W sytuacji, w której tydzie? ci??y wskazuje, ?e za wcze?nie na poród, a brak jest zagro?enia p?odu wynikaj?cego z jakiegokolwiek czynnika, podj?cie decyzji o przyspieszeniu porodu mo?e okaza? si? b??dem medycznym.
Zielone wody p?odowe — konsekwencje
Zielone wody p?odowe nie zawsze ?wiadcz? o zagro?eniu dla dziecka, ale s? powa?nym sygna?em alarmuj?cym.
Zielone wody p?odowe maj? konsekwencje. Najpowa?niejsz? z nich mo?e by? zespó? aspiracji smó?ki (MAS — meconium asspiration syndrome). Jest to bardzo powa?ne powik?anie u noworodka, które mo?e prowadzi? nawet do zgonu. ?miertelno?? w przypadku zespo?u aspiracji smó?ki wynosi 14%. Jest to zespó? zaburze? oddychania, który jest zwi?zany z przedostaniem si? smó?ki do dróg oddechowych dziecka. Zespó? powstaje w okresie bezpo?rednio poprzedzaj?cym poród. Dotyczy od 2–10% noworodków, w przypadku których stwierdzono smó?k? w wodach p?odowych.
Powik?aniem zespo?u aspiracji smó?ki mo?e by? odma op?ucnowa i osierdziowa.
Obecno?? smó?ki w drogach oddechowych noworodka mo?e prowadzi? do zatkania oskrzelików. Mo?e te? spowodowa? infekcj? bakteryjn?.
Powik?ania u noworodka, jakie obserwuje si? po zdiagnozowaniu zielonych wód p?odowych (z ró?nych przyczyn), to tak?e: ?ó?tawe zabarwienie skóry, p?powiny i paznokci, zamartwica urodzeniowa, zach?ystowe zapalenie p?uc, opó?niony rozwój, dzieci?ce pora?enie mózgowe (MPD), napady padaczkowe.
Zielone wody p?odowe — konsekwencje dla matki
Zagro?enie dla p?odu wynikaj?ce z zielonego p?ynu owodniowego to nie wszystko. Sytuacja ta mo?e by? niebezpieczna tak?e dla matki.
Mo?e doj?? do zatoru p?ynem owodniowym (AFE), ?ródporodowego zapalenia b?on p?odowych i ?o?yska, czy poporodowego zapalenie b?ony ?luzowej macicy. Mo?liwe jest tak?e zaka?enie rany (po p?kni?ciu, otarciu, czy cesarskim ci?ciu).
Zielone wody p?odowe zwi?kszaj? ryzyko porodu operacyjnego, ale nie determinuj? go.
Zielone wody a decyzja o przyspieszeniu porodu
Zielony p?yn owodniowy nie jest wskazaniem do cesarskiego ci?cia.
Konieczna jest jednak sta?a kontrola, tak, aby lekarze podj?li decyzj? o kontynuacji porodu lub o ci?ciu cesarskim we w?a?ciwym momencie. Najcz??ciej zielone wody p?odowe nie stanowi? powodu do niepokoju. Nie mo?na ich jednak bagatelizowa?, bo nierzadko poprzedzaj? problemy, jakie pojawiaj? si? podczas porodu.
Je?li podczas porodu, sta?ej kontroli KTG i po pobraniu krwi rodz?cego si? dziecka nie ma niepokoj?cych objawów jego niedotlenienia, mo?na kontynuowa? poród si?ami natury.
Zielone wody p?odowe s? objawem, w wyniku którego zawsze powinno si? zbada? krew p?powinow? dziecka po urodzeniu. Dzi?ki temu mo?na wykluczy? lub potwierdzi? epizody niedotlenienia i zaburzenia w równowadze kwasowo-zasadowej.
Odp?yni?cie zielonych wód p?odowych jest sytuacj?, gdy nale?y uda? si? do szpitala i koniecznie skonsultowa? to z lekarzem ginekologiem. Nawet podczas porodu domowego, zielone wody s? sygna?em, ?e dziecko mo?e wymaga? pomocy lekarza i opieki szpitalnej.
Brak prawid?em reakcji po?o?nej czy lekarza na zielone wody p?odowe mo?e prowadzi? do b??du medycznego. Fundacja Pomocy Ofiarom B??dów Medycznych oferuje bezp?atn? pomoc prawn? ofiarom b??dów medycznych. Ofiarom b??dów oko?oporodowych Fundacja oferuje analiz? dokumentacji medycznej, sporz?dzenie opinii prawnej, wyznaczenie mo?liwych ?cie?ek prawnych dalszego post?powania, w tym strategii procesowej.
Zielone wody p?odowe – najcz?stsze b??dy medyczne
Jak ju? wspomniano, zbagatelizowanie przez lekarza lub po?o?n? prowadz?c? poród zielonych wód mo?e by? b??dem medycznym. Wynika to z faktu, ?e zielone zabarwienie wód z du?ym prawdopodobie?stwem ?wiadczy o zagro?eniu ?ycia lub zdrowia dziecka. Duszno?? i sinica zwi?zane z zespo?em aspiracji smó?ki wyst?puj? od urodzenia dziecka i bardzo szybko narastaj?, tworz?c realne zagro?enie dla ?ycia noworodka. Oddanie smó?ki do p?ynu owodniowego mo?e te? nie?? negatywne konsekwencje zdrowotne dla matki. Kobieta równie? mo?e by? w tym wypadku ofiar? b??du medycznego.
Rzadziej wspomina si? o tym, ?e wdro?enie antybiotykoterapii u noworodka równie? mo?e by? b??dem medycznym. Nieprawid?owe, nieuzasadnione leczenie na podstawie samej tylko obecno?? zielonych wód p?odowych jest b??dem terapeutycznym. O ile bowiem nie wyst?puj? objawy kliniczne, brak jest powodów do wdro?enia antybiotykoterapii u noworodka.
U maluchów, które podejrzewa si? o infekcj?, nale?y wykona? badania laboratoryjne. Dopiero po potwierdzeniu infekcji wdra?a si? odpowiednie leczenie.
Wykonanie cesarskiego ci?cia w oparciu o sam fakt wyst?pienia zielonego p?ynu owodniowego równie? mo?e by? b??dem lekarskim lub b??dem medycznym. Je?li nie obserwuje si? niepokoj?cych objawów niedotlenienia dziecka, poród si?ami natury powinien by? kontynuowany. Ci?cie cesarskie jest operacj?, która mo?e nie?? liczne negatywne konsekwencje zarówno dla matki jak i dla dziecka – nie tylko zaraz po porodzie, ale tak?e na przestrzeni kolejnych lat. Wykonanie ci?cia cesarskiego bez wskazania i gdy w jego nast?pstwie pojawiaj? si? negatywne skutki zdrowotne, mo?e by? rozpatrywane jako b??d medyczny.
Fundacja Pomocy Ofiarom B??dów Medycznych oferuje bezp?atn? analiz? dokumentacji i sporz?dzenie opinii prawnej wszystkim ofiarom b??dów medycznych.
