Grafika: Freepik.com

Znaczenie leczenia bólu

Leczenie bólu jest traktowane jako fundamentalne prawo człowieka. Systemy zdrowotne na całym świecie mają obowiązek zapewnić powszechny dostęp do skutecznych usług z nim związanych. Należy jednak podkreślić, że niedostateczne i niewłaściwe leczenie bólu może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i etycznych.

Niewłaściwe leczenie bólu w kontekście prawnym

W kontekście prawnym, niewłaściwe leczenie bólu, w tym:

• jego niedoleczenie,
• nadmierne leczenie (na przykład nadużywanie opioidów),

może skutkować zarzutami o zaniedbanie medyczne. Szczególnie istotne są przypadki zaniedbania. Pojawiają się one np. u osób starszych. Również zwrócić uwagę trzeba na przypadki nieumyślnego spowodowania śmierci, a także ewentualne oskarżenia o eutanazję. W obliczu światowego kryzysu opioidowego, lekarze i inni pracownicy służby zdrowia muszą równoważyć potrzebę skutecznego leczenia z ryzykiem uzależnienia i nadużywania leków przeciwbólowych.

Ponadto promowanie leczenia bólu jako prawa człowieka może prowadzić do nieporozumień i nierozsądnych oczekiwań ze strony pacjentów i ich opiekunów, którzy mogą domagać się całkowitego uśmierzenia bólu, co nie zawsze jest medycznie możliwe czy wskazane. Musi być ono przeprowadzane w sposób:

• etyczny,
• medyczny,
• ekonomicznie uzasadniony,

co wymaga od pracowników służby zdrowia ciągłego doskonalenia wiedzy i umiejętności w tej dziedzinie.

Orzecznictwo

W wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi¹ z dnia 4 lutego 2020 r. zasądzono odszkodowanie za uraz kręgosłupa doznanego przez pracownicę w wyniku wypadku przy pracy. Po wypadku przy pracy w 2011 r. powódka doświadczyła intensywnego bólu kręgosłupa, co znacząco wpłynęło na codzienne życie. Było to bezpośrednio związane z wypadkiem i późniejszymi problemami z leczeniem bólu. Leczenie obejmowało m.in. przyjmowanie środków przeciwbólowych, terapię zastrzykami, noszenie gorsetu stabilizującego kręgosłup, a także intensywną rehabilitację, w tym specjalistyczne ćwiczenia i basen. Mimo tych środków powódka nadal odczuwała ból i dolegliwości związane z urazem kręgosłupa. Leczenie trwało przez długi czas i wymagało wsparcia ze strony rodziny oraz innych osób.

Podkreślono, że szkody na osobie mogą się rozwijać i ujawniać po dłuższym czasie, co uzasadnia równoczesne dochodzenie odszkodowań i ustalenie odpowiedzialności za przyszłe szkody. Wyrok ten podkreśla, że pracodawcy i instytucje medyczne mogą ponosić odpowiedzialność prawną za niewłaściwe leczenie bólu, co może obejmować zarówno bezpośrednie skutki wypadku, jak i późniejsze komplikacje wynikające z niewłaściwego leczenia.

1. Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 4.02.2020 r., sygn. VIII Pa 141/19, LEX nr 2809435. ↩︎

Przemysław Pietrzak