Orzecznictwo w sprawach medycznych

Lektura orzecze? pozwala na poznanie sposobów rozstrzygni?? w sprawach, które wydaj? si? by? podobne. Nale?y jednak ostro?nie podchodzi? do lektury orzecze?, poniewa? stany faktyczne pomimo pozornego podobie?stwa mog? by? ró?ne co uzasadnia inn? tre?? orzecze?. Najlepszym rozwi?zaniem jest konsultacja w?asnej sprawy w celu oceny realno?ci roszcze?, by nie narazi? si? na bezowocne prowadzenie wieloletniego sporu.
Zasady dowodzenia istnienia szkód medycznych i odpowiedzialno?ci placówek medycznych

1

SA w Bia?ymstoku, wyrok z 24.03.2016 r. I ACa 766/15

1. Przes?ankami odpowiedzialno?ci placówki medycznej na podstawie art. 430 k.c. w zw. z art. 415 k.c., które musi wykaza? powód, s? wyrz?dzenie szkody przez personel medyczny, zawinione dzia?anie lub zaniechanie tego personelu, normalny zwi?zek przyczynowy pomi?dzy tym dzia?aniem lub zaniechaniem a wyrz?dzon? szkod? oraz wyrz?dzenie szkody przy wykonywaniu powierzonej czynno?ci, przy czym do przypisania odpowiedzialno?ci odszkodowawczej wystarczy cho?by najmniejszy stopie? winy.
2. W?ród przepisów ustawy z 1996 r. o zawodzie lekarza i lekarza dentysty nie ma szczególnego przepisu okre?laj?cego rozk?ad ci??aru dowodu, i to w sposób odmienny od ogólnej regu?y wyra?onej w art. 6 k.c., przeto ten ostatni przepis stanowi podstaw? dla przes?dzenia, na której ze stron sporu spoczywa ci??ar wykazania, ?e lekarz wykona?, wynikaj?cy z art. 31 ust. 1 ustawy, obowi?zek udzielenia pacjentowi przyst?pnej informacji, i to w przedmiotowym zakresie wynikaj?cym z tre?ci tego przepisu. Zatem skoro obowi?zek udzielenia informacji obci??a lekarza, który wywodzi z tego skutki prawne, to na nim zgodnie z art. 6 k.c. spoczywa obowi?zek udowodnienia, ?e obowi?zek ten zosta? wype?niony. Dowodem mog? by? odpowiednie zapisy w historii choroby wraz z podpisem pacjenta, wr?czone mu informacje pisemne, zeznania ?wiadków.
3. Artyku? 4 ustawy z 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta przewiduje autonomiczne roszczenie o zado??uczynienie za doznana krzywd?, stanowi?c, ?e w razie zawinionego naruszenia praw pacjenta s?d mo?e przyzna? poszkodowanemu odpowiedni? sum? tytu?em zado??uczynienia pieni??nego za doznan? krzywd? na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego. Chodzi tu o prawa pacjenta m.in. do ?wiadcze? zdrowotnych odpowiadaj?cych wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej (art. 6) oraz informacji o proponowanych oraz mo?liwych metodach diagnostycznych i leczniczych, daj?cych si? przewidzie? nast?pstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu (art. 9). Celem regulacji art. 4 ust. 1 ustawy nie jest os?abienie ochrony pacjenta poprzez wskazanie tych narusze? dóbr, w przypadku których uzasadnione jest roszczenie o zado??uczynienie. Z tego wzgl?du nale?y opowiedzie? si? za istnieniem zbiegu roszcze? z art. 448 k.c. i art. 4 ust. 1 ustawy. Znaczenie art. 4 ust. 1 ustawy polega na tym, ?e wskazuje on expressis verbis te naruszenia praw pacjenta, które przes?dzaj? o naruszeniu dobra osobistego. W zwi?zku z tym pokrzywdzony nie musi udowadnia?, ?e dosz?o do naruszenia prawnie chronionego dobra osobistego – wystarczy wskaza? konkretne naruszenie praw pacjenta. Do przyznania zado??uczynienia za naruszenie praw pacjenta nie jest konieczne spe?nienie przes?anki szkody na osobie, mo?e by? ono przyznane za sam fakt naruszenia i nie jest zale?ne od jednoczesnego wyst?pienia takiej szkody.

2

S.O. w ?odzi, wyrok z 25.02.2016 r. II C 49/13

1. Obowi?zek zapewnienia pacjentom bezpiecznych warunków w trakcie hospitalizacji b?d? korzystania z us?ug medycznych wynika równie? z podstawowych zasad etycznych. Zgodnie z przyj?tym w orzecznictwie i doktrynie pogl?dem, zak?ad leczniczy jest zobowi?zany do do?o?enia nale?ytej staranno?ci w celu ochrony pacjentów przed niebezpiecze?stwem zaka?enia chorob? zaka?n? czy bakteri?. Je?eli naruszenie tego obowi?zku powoduje zwi?kszenie ryzyka infekcji i z tym w?a?nie ryzykiem ??czy si? choroba pacjenta, zak?ad leczniczy ponosi odpowiedzialno?? za doznan? przez pacjenta szkod?, chyba ?e przeprowadzi dowód, ?e szkoda ta jest nast?pstwem innych okoliczno?ci.
2. Konieczno?? zachowania nale?ytej staranno?ci to mi?dzy innymi obowi?zek szczególnej troski o sprz?t operacyjny, tak by jego u?ycie nie zagra?a?o ani ?yciu ani zdrowiu pacjentów (por. wyrok SN z dnia 11 maja 1983 r., IVCR 118/83, OSNCP Nr 12/1983 poz. 201).
3. Placówka medyczna winna podj?? dzia?ania uniemo?liwiaj?ce powodowi zaka?enie bakteri? gronkowca. Tymczasem u powoda dosz?o do zaka?enia podczas pobytu w pozwanym szpitalu. Ze wzgl?dów przedstawionych powy?ej, ustalenie takiego ?ród?a zaka?enia przy spoczywaj?cym na placówce obowi?zku zapewnienia W. R. bezpiecze?stwa pobytu i procesu leczenia, stanowi? wystarczaj?c? podstaw? dla przyj?cia, ?e dosz?o do zarzucanego dzia?ania lub zaniechania personelu Szpitala wzgl?dnie zawinionej, niew?a?ciwej organizacji placówki, pozostaj?cych w zwi?zku przyczynowym z zaka?eniem powoda. Jest to rodzaj winy organizacyjnej, któr? nale?y przypisa? pozwanemu Szpitalowi. W ocenie s?du nie ulega w?tpliwo?ci, i? powód zosta? zaka?ony w pierwszych dniach pobytu w szpitalu. Z karty zlece? wynika, ?e zlecono podawanie antybiotyku. Mimo to wyst?pi?y kliniczne objawy zaka?enia, s?czenie si? z rany, stan zapalny, post?puj?ca martwica tkanek, a prowadzone badania polegaj?ce na pobieraniu wymazów z rany potwierdza?y wyst?powanie tzw. flory saprofitycznej, która mo?e wyst?powa? na skórze i nie stanowi? patogenu, ale te? mo?e by? takim patogenez, uznano ?e powód nie zosta? zaka?ony. Jednak?e w sytuacji podawania antybiotyku, który móg? zak?amywa? wynik badania i wyst?powania ostrych objawów klinicznych, te ostatnie decydowa?y o rozpoznaniu. Dlatego te? post?powanie lekarzy by?o obarczone b??dem o ile nie stanowi?o próby ukrycia zaka?enia.

3

SO w ?odzi, wyrok z 18.12.2015 r. II C 482/13

1. Placówka medyczna winna tak zorganizowa? sw? prac?, by zminimalizowa? ryzyko zaka?enia pacjentów. Obowi?zek ten wynika z przepisu art. 11 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zaka?e? i chorób zaka?nych u ludzi (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 947). Zgodnie z tym przepisem, na kierownikach podmiotów leczniczych oraz innych osobach udzielaj?cych ?wiadcze? zdrowotnych ci??y obowi?zek podejmowania dzia?a? zapobiegaj?cych szerzeniu si? zaka?e? i chorób zaka?nych. Dzia?ania te obejmuj? w szczególno?ci: ocen? ryzyka wyst?pienia zaka?enia zwi?zanego z wykonywaniem ?wiadcze? zdrowotnych; monitorowanie czynników alarmowych i zaka?e? zwi?zanych z udzielaniem ?wiadcze? zdrowotnych w zakresie wykonywanych ?wiadcze?; opracowanie, wdro?enie i nadzór nad procedurami zapobiegaj?cymi zaka?eniom i chorobom zaka?nym zwi?zanym z udzielaniem ?wiadcze? zdrowotnych; stosowanie ?rodków ochrony indywidualnej i zbiorowej w celu zapobie?enia przeniesieniu na inne osoby biologicznych czynników chorobotwórczych; wykonywanie bada? laboratoryjnych oraz analiz? lokalnej sytuacji epidemiologicznej w celu optymalizacji profilaktyki i terapii antybiotykowej; prowadzenie kontroli wewn?trznej w zakresie realizacji dzia?a? zapobiegaj?cych szerzeniu si? zaka?e? i chorób zaka?nych.
2. Niezale?nie jednak od cytowanej normy, obowi?zek zapewnienia pacjentom bezpiecznych warunków w trakcie hospitalizacji b?d? korzystania z us?ug medycznych wynika równie? z podstawowych zasad etycznych. Zgodnie z przyj?tym w orzecznictwie i doktrynie pogl?dem, zak?ad leczniczy jest zobowi?zany do do?o?enia nale?ytej staranno?ci w celu ochrony pacjentów przed niebezpiecze?stwem zaka?enia chorob? zaka?n? czy bakteri?. Je?eli naruszenie tego obowi?zku powoduje zwi?kszenie ryzyka infekcji i z tym w?a?nie ryzykiem ??czy si? choroba pacjenta, zak?ad leczniczy ponosi odpowiedzialno?? za doznan? przez pacjenta szkod?, chyba ?e przeprowadzi dowód, ?e szkoda ta jest nast?pstwem innych okoliczno?ci. Konieczno?? zachowania nale?ytej staranno?ci to mi?dzy innymi obowi?zek szczególnej troski o sprz?t operacyjny, tak by jego u?ycie nie zagra?a?o ani ?yciu ani zdrowiu pacjentów (por. wyrok SN z dnia 11 maja 1983 r., IVCR 118/83, OSNCP Nr 12/1983 poz. 201).
3. Maj?c na uwadze powy?sze nale?y stwierdzi?, ?e pozwana placówka medyczna winna podj?? dzia?ania uniemo?liwiaj?ce powódce zaka?enie bakteri? gronkowca. Tymczasem u powódki dosz?o do zaka?enia podczas pobytu w pozwanym szpitalu. Ze wzgl?dów przedstawionych powy?ej, ustalenie takiego ?ród?a zaka?enia przy spoczywaj?cym na placówce obowi?zku zapewnienia powódce bezpiecze?stwa pobytu i procesu leczenia, stanowi? wystarczaj?c? podstaw? dla przyj?cia, ?e dosz?o do zarzucanego dzia?ania lub zaniechania personelu Szpitala wzgl?dnie zawinionej, niew?a?ciwej organizacji placówki, pozostaj?cych w zwi?zku przyczynowym z zaka?eniem A. K. Jest to rodzaj winy organizacyjnej, któr? nale?y przypisa? Szpitalowi obj?temu ochron? ubezpieczeniow?.

4

SO we Wroc?awiu, wyrok z 28.04.2015 r.I C 2088/13.

1. Ubezpieczyciel (podmiot leczniczy prowadz?cy szpital) jest zwi?zany orzeczeniem wojewódzkiej komisji i w razie uznania przez ni?, ?e dosz?o do zdarzenia medycznego powinien przedstawi? podmiotowi pacjentowi wniosek (pacjentowi lub jego przedstawicielowi) propozycj? odszkodowania i zado??uczynienia. W przeciwnym wypadku ubezpieczyciel zobowi?zany jest do zap?aty kwoty okre?lonej we wniosku, a wojewódzka komisja wystawia za?wiadczenie które stanowi tytu? wykonawczy. Natomiast w razie z?o?enia propozycji przez ubezpieczyciela (podmiot leczniczy prowadz?cy szpital) wnioskodawca sk?ada o?wiadczenie o przyj?ciu tej propozycji lub jej odrzuceniu wraz z o?wiadczeniem o zrzeczeniu si? dalszych roszcze? w zakresie szkód, które ujawni?y si? do dnia z?o?enia wniosku (art. 67k ust. 1-6 oraz ust. 10 ustawy o prawach pacjenta). Doda? nale?y, ?e przedstawienie przez ubezpieczyciela propozycji, o której mowa w ust. 2, lub wyp?ata przez niego odszkodowania lub zado??uczynienia, nie oznacza uznania roszczenia dla celów jego dochodzenia w post?powaniu cywilnym (art. 67k ust. 9 ustawy o prawach pacjenta). W okoliczno?ciach niniejszej sprawy pozwany szpital przedstawi? powódce propozycj? wyp?aty odszkodowania i zado??uczynienia w kwocie 500 z?. Powódka nie zaakceptowa?a jednak tej propozycji. W zwi?zku z tym orzeczenie wojewódzkiej komisji nie mog?o stanowi? podstawy wystawienia tytu?u wykonawczego, a powódka dochodzi swoich roszcze? na drodze s?dowej.
2. Podstaw? odpowiedzialno?ci pozwanego szpitala stanowi? przepisy o odpowiedzialno?ci deliktowej (art. 430 w zw. z art. 415 k.c.), a zatem to na powódce co do zasady spoczywa? ci??ar dowodu co do wykazania zawinionego i niezgodnego z prawem post?powania pracowników pozwanego szpitala, zwi?zku przyczynowego pomi?dzy podj?tymi przez personel medyczny dzia?aniami a zaka?eniem powódki oraz doznanej tego powodu przez powódk? szkody oraz krzywdy. S?d mia? jednak na uwadze, ?e w sprawach o b??d medyczny (z jak? to mamy do czynienia) precyzyjne wykazanie przez powoda okoliczno?ci zwi?zanych z niedo?o?eniem przez personel medyczny nale?ytej staranno?ci oraz wp?ywu tych zaniedba? na stan zdrowia powódki jest z regu?y niezwykle trudne b?d? wr?cz niewykonalne.
3. W zwi?zku z tym w praktyce s?dowej wykszta?cona zosta?a konstrukcja dowodu prima facie maj?cego zastosowanie szczególnie w sprawach, w których udowodnienie okoliczno?ci faktycznych jest niezwykle trudne (np. szkody komunikacyjne czy lekarskie). Oparty jest on na konstrukcji domniema? faktycznych (art. 231 k.p.c.) i zwalnia stron? ponosz?c? ci??ar dowodu od wykazania wszystkich etapów zwi?zku przyczynowego mi?dzy pierwotnym zdarzeniem sprawczym a szkod?, wymaga jednak wysokiego prawdopodobie?stwa istnienia pierwszego i kolejnych zdarze? sprawczych, pozwalaj?cych traktowa? je, jako oczywiste (wyrok S?du Najwy?szego z dnia 2 czerwca 2010 r., III CSK 245/09, LEX nr 611825). Jednocze?nie pos?u?enie si? konstrukcj? dowodu prima facie pozwala na przeniesienie na stron? przeciwn?, która zna okoliczno?ci towarzysz?ce powstaniu szkody i mo?e je wykaza?, ci??aru wykazania prawid?owo?ci i staranno?ci swojego dzia?ania (wyrok S?du Najwy?szego z dnia 11 kwietnia 2014 r., I CSK 291/13, LEX nr 1526621).

5

SA w ?odzi, wyrok z 6.11.2014 r. I ACa 621/14

1. Jak s?usznie wskaza? S?d Apelacyjny w Lublinie w wyroku z dnia 19 czerwca 2013 r. sygn. I ACa 727/12, LEX nr 1342295, normy re?imu deliktowego maj? chroni? poszkodowanego i rol? s?du jest taka interpretacja przepisów, aby ta ochrona by?a najpe?niejsza. W literaturze przedmiotu przyjmuje si?, ?e w przypadku zaka?e? szpitalnych niedbalstwo szpitala mo?na przyj?? w drodze domniemania faktycznego (por. Miros?aw Nestorowicz – Prawo Medyczne, Wyd. V, Toru? 2001, s. 266-269 i orzeczenia tam wskazane). S?d Najwy?szy tak?e uznawa? za dopuszczalne korzystanie z konstrukcji domniema? faktycznych i to nie tylko w odniesieniu do miejsca zaka?enia i zwi?zku przyczynowego mi?dzy zaka?eniem a pobytem pacjenta w placówce leczniczej, lecz tak?e w odniesieniu do niedbalstwa personelu tej placówki w zakresie zapewnienia pacjentowi bezpiecze?stwa pobytu (wyrok SN z dnia 22 lutego 2012 r., sygn. IV CSK 245/11, Lex nr 1164750 i wskazane w uzasadnieniu wyroki SN).
2. Dostrzec nale?y, ?e powódka, b?d?c pod opiek? personelu medycznego Szpitala, powierzy?a mu swoje zdrowie, ufaj?c jego wiedzy, do?wiadczeniu zawodowemu i dochowaniu nale?ytej staranno?ci przy wykonywaniu wszelkich zabiegów, przede wszystkim tych zwi?zanych z przerwaniem ci?g?o?ci tkanek. Skoro bezspornym jest w sprawie, ?e zaka?enie powódki jest zaka?eniem szpitalnym i to ?ci?le zwi?zanym z zabiegiem chirurgicznym, jakiemu podda?a si? w dniu 8 maja 2006 r., to – w ocenie S?du Apelacyjnego – ?wiadczy to o niedochowaniu ze strony pracowników Szpitala aktów nale?ytej staranno?ci. Jak trafnie wskazuje si? w apelacji E. F. zosta?a przyj?ta do Szpitala im. (…), nie b?d?c zaka?ona gronkowcem, na ?adnym etapie post?powania nie wykazano, by gronkowiec by? pochodzenia endogennego. Tymczasem opu?ci?a Szpital obarczona infekcj? ko?ci, która mia?a dramatyczny wp?yw na dalszy stan jej zdrowia, skutkuj?c w konsekwencji konieczno?ci? amputacji ko?czyny dolnej.
3. W przedmiotowej sprawie nie ma wi?c podstaw do przyj?cia, ?e zaka?enie powódki podczas jej pobytu w Szpitalu im. (…) w maju 2006 r. pozostawa?o w normalnym zwi?zku przyczynowym z jak?kolwiek inn? okoliczno?ci? ni? niedo?o?enie przez pracowników tej placówki s?u?by zdrowia nale?ytej staranno?ci w zapewnieniu odpowiedniego stanu sanitarnego. Tego za? rodzaju zaniechanie uzasadnia odpowiedzialno?? deliktow? Szpitala, opart? na przepisie art. 430 k.c. w zw. z art. 415 k.c. By przypisa? odpowiedzialno?? cywiln? zachowanie danej osoby musi by? obiektywnie bezprawne i subiektywnie zawinione. Jednocze?nie przyjmuje si?, ?e zak?ad leczniczy ponosi odpowiedzialno?? za szkod? wyrz?dzon? przez cz?onków swego personelu. Tym samym ich obowi?zkiem jest do?o?enie nale?ytej staranno?ci w leczeniu ka?dego pacjenta.

6

Zarzut pozwanego szpitala, ?e powód przyczyni? si? do szkody (art. 362 k.c.), gdy? nie podj?? leczenia interferonem, które “zdaniem bieg?ych” w zasadniczy sposób wp?yn??oby na popraw? stanu zdrowia powoda jest tak?e bezzasadny. Wbrew twierdzeniom skar??cego nie ma podstaw do twierdzenia, ?e powód kwalifikuje si? do tego rodzaju leczenia, o którym biegli mówili jako toksycznym, i ?e mu je zaproponowano, a on bezpodstawnie odmówi?.

7

SO we Wroc?awiu, wyrok z 22.11.2013 r. I C 1317/12

1. Zdaniem S?du wnioskami domniemania faktycznego mo?na obj?? tak?e mechanizm powstania zaka?enia, w tym przyczyny ” zawleczenia” bakterii bytuj?cych na skórze powódki do operowanego pola. Jak bowiem wyja?nia?a bieg?a w opinii z?o?onej w sprawie, skoro dosz?o do zaka?enia powódki podczas zabiegu ci?cia cesarskiego, to z medycznego punktu widzenia – pomimo zastosowanej antybiotykowej profilaktyki oko?ooperacyjnej oraz odka?enia pola operacyjnego – musia? zawie?? czynnik ludzki w postaci personelu medycznego obecnego przy przeprowadzanym zabiegu.
2. Maj?c powy?sze na uwadze nale?a?o uzna?, ?e win? w zaka?eniu powódki bakteri? (…) ponosi personel medyczny Wojewódzkiego Szpitala (…) we W. (chocia?by w postaci niedbalstwa, czy nieostro?no?ci), za dzia?ania którego, na podstawie art. 430 k.c., na zasadzie ryzyka odpowiedzialno?? ponosi Szpital.
3. Niezale?nie od powy?szych rozwa?a? odpowiedzialno?? Szpitala za zaka?enie powódki (…) mo?e by? ukszta?towana tak?e za tzw. win? organizacyjn?, na podstawie art. 416 k.c., zgodnie z którym osoba prawna jest obowi?zana do naprawienia szkody wyrz?dzonej z winy jej organu. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem S?du Najwy?szego, szpital jest obowi?zany do zapewnienia bezpiecze?stwa pobytu, za? zakres tego obowi?zku zale?y od rodzaju zak?adu leczniczego i stanu zdrowia pacjenta. Obowi?zek zapewnienia bezpiecze?stwa polega te? na ochronie pacjenta przed spowodowaniem u niego innej choroby, na przyk?ad na skutek zaniedba? organizacyjnych. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje si?, ?e szkoda wyrz?dzona pacjentowi na skutek zaka?enia go chorob? zaka?n?, jest obj?ta domniemaniem faktycznym niedbalstwa szpitala w zakresie zapewnienia pacjentowi bezpiecze?stwa pobytu (M. Nestorowicz, Prawo medyczne, Toru? 2011, s. 269).
4. W ?wietle powy?szego powódka, udaj?c si? na zabieg cesarskiego ci?cia do szpitala, mia?a prawo oczekiwa? bezpiecznego pobytu w szpitalu, a szpital obowi?zany by? jej to bezpiecze?stwo zapewni?. W zwi?zku z tym, ?e do bezpiecznego pobytu nie dosz?o (jak ju? to zosta?o wy?ej wykazane) przyj?? nale?y, ?e z winy organu szpitala mia?y miejsce b??dy organizacyjne, które przenios?y si? na doznan? przez powódk? szkod? w postaci zaka?enia rany pooperacyjnej szczepami (…).
5. Przes?dzaj?c zatem kwesti? samej zasady odpowiedzialno?ci strony pozwanej za szkod? doznan? przez powódk? w wyniku zaka?enia rany pooperacyjnej, S?du uzna?, ?e okoliczno?ci faktyczne ustalone w sprawie nie uzasadniaj? w pe?ni ??dania powódki zg?oszonego w pozwie.

8

SA w Krakowie, wyrok z 4.09.2013 r. I ACa 712/13

Judykatura wskazuje, ?e bezprawno?? zachowania polega na przekroczeniu mierników i wzorców wynikaj?cych zarówno z wyra?nych przepisów, zwyczajów, utartej praktyki, jak i zasad wspó??ycia spo?ecznego (por. wyrok SN z dnia 22 wrze?nia 1986 r., IV CR 279/86, LEX nr 530539). W szczególno?ci uznaje si?, ?e obowi?zek nale?ytej dba?o?ci o ?ycie i zdrowie cz?owieka mo?e wynika? nie tylko z normy ustawowej, ale tak?e ze zwyk?ego rozs?dku, popartego zasadami do?wiadczenia, które nakazuj? unikania niepodyktowanego konieczno?ci? ryzyka (por. wyrok SN z dnia 9 maja 1968 r., I CR 128/68, niepubl.). Za win? natomiast powszechnie uznaje si? ujemn? ocen? zachowania podmiotu, umo?liwiaj?c? postawienie mu zarzutu podj?cia niew?a?ciwej decyzji w danej sytuacji. S?d pierwszej instancji podkre?li?, ?e – w oparciu o przepisy art. 6 k.c., 232 i 3 k.p.c. – to na powodzie ci??y? obowi?zek wykazania, ?e strona pozwana wyrz?dzi?a jej szkod?, za któr? ponosi odpowiedzialno?? deliktow?.

9

SA w Krakowie, wyrok z 28.08.2013 r. I ACa 695/13

1. Prawodawca, co prawda nie narzuca formy, w jakiej winna pacjentowi zosta? udzielona informacja. Przyjmuje si?, i? pacjent mo?e zosta? poinformowany zarówno ustnie, jak i pisemnie, jednak?e wydaje si?, ?e fakt udzielenia informacji winien zosta? uj?ty w dokumentacji medycznej. W tym miejscu nale?y równie? podkre?li?, i? ci??ar dowodu, i? pacjent zosta? poinformowany o swoim stanie zdrowia, zgodnie z ogóln? zasad? z art. 6 k.c. obci??a podmiot udzielaj?cy ?wiadcze? medycznych (U. Drozdowska, Cywilnoprawna Ochrona Praw Pacjenta, Legalis). Strona pozwana nie udowodni?a, i? w sposób nale?y poinformowa?a powódk? o nosicielstwie bakterii gronkowca z?ocistego, a z t? okoliczno?ci? wi??? si? skutki prawne dla strony pozwanej. Z ca?? pewno?ci? nie mo?e takiemu obowi?zkowi czyni? zado?? informacja znajduj? si? na karcie informacyjnej dziecka powódki, z której wynika i? “w wymazie z dróg rodnych matki stwierdzono obecno?? Streptococcus agalactiae, który móg? by? przyczyn? uogólnionej reakcji zapalnej u noworodka” (k. 115). Zarówno forma informacji udzielanej pacjentowi, jak i sam jej charakter musz? by? dostosowane do stopnia intelektualnego pacjenta i jego mo?liwo?ci zrozumienia konsekwencji jakie mo?e ponosi? z racji wykrytych schorze?.
2. Nie ulega w?tpliwo?ci, ?e powódka otrzyma?a Kart? informacyjn? leczenia szpitalnego swojej córki, jednak?e nie mog?a z niej odczyta? ?adnej istotnej informacji dla siebie, to jest, i? jest nosicielk? gronkowca z?ocistego. Po pierwsze bowiem nazwa bakterii zosta?a napisana po ?acinie, w?tpliwe wi?c czy powódka, nie posiadaj?c medycznego wykszta?cenia, mog?a j? zrozumie?. Na marginesie tylko nale?y zaznaczy?, ?e informacja zawarta w Karcie dziecka by?a b??dna, poniewa? wskazano na obecno?? paciorkowca, podczas gdy z wyników bada? jednoznacznie wynika, i? stwierdzono bakteri? gronkowca z?ocistego. Po drugie sama taka informacja nie nios?a ?adnego przekazu dla powódki, bowiem nikt jej nie wyja?ni? co to jest za bakteria, jakie jest jej pod?o?e, a przede wszystkim, i? nie jest konieczna w jej przypadku antybiotykoterapia oraz jakie zagro?enia niesie za sob? nosicielstwo gronkowca z?ocistego, zw?aszcza w stanie poporodowym.

10

SA w ?odzi, wyrok z 12.07.2013 r.: I ACa 221/13

Przy orzekaniu na podstawie art. 419 k.c. s?d najpierw decyduje o zasadzie odpowiedzialno?ci. Zas?dzenie odszkodowania musi poprzedzi? definitywne przes?dzenie tego, czy w danych okoliczno?ciach jest w ?wietle zasad wspó??ycia spo?ecznego usprawiedliwione na?o?enie obowi?zku odszkodowawczego na Skarb Pa?stwa. Ustalenie, ?e Skarb Pa?stwa odpowiada w ca?o?ci lub w cz??ci za szkody mog?ce powsta? w przysz?o?ci, pozwoli w dalszym procesie zobowi?za? ten podmiot do naprawienia skonkretyzowanej w nim szkody po stwierdzeniu, ?e zg?oszone roszczenie by?o w chwili orzekania o nim usprawiedliwione szczególnymi okoliczno?ciami przewidzianymi w art. 419 k.c. Ustalenie, ?e Skarb Pa?stwa odpowiada za szkody mog?ce powsta? w przysz?o?ci, zabezpiecza zatem poszkodowanego przed trudno?ciami dowodowymi, jakie by?yby zwi?zane z ewentualn? konieczno?ci? prowadzenia przez niego po d?ugim okresie procesu odszkodowawczego.

11

SA w Krakowie, wyrok z 5.02.2013 r. I ACa 1369/12

1. Do zaka?enia mog?o doj?? poprzez niezagojony p?pek, dost?p ?ylny (wenflon) czy te? podczas wykonywania zabiegów medycznych (kroplówki z glukozy, przetaczanie osocza, pobieranie krwi do bada?). Przyj?? zatem S?d, ?e do zaka?enia dosz?o w Szpitalu, za zobowi?zania którego obecnie odpowiada pozwany Skarb Pa?stwa. W tego rodzaju procesach dowiedzenie konkretnego czy te? wskazanie zdarzenia, w wyniku którego dosz?o do zaka?enia jest trudne dowodowo. S?d Najwy?szy niejednokrotnie w zwi?zku z tym wskazywa?, ?e w tego typu procesach w braku pewnego dowodu wystarczaj?ce jest ustalenie wysokiego, granicz?cego z pewno?ci? stopnia prawdopodobie?stwa, ?e zaka?enie nast?pi?o w szpitalu.
2. Zdaniem S?du Okr?gowego to prawdopodobie?stwo jest bardzo wysokie, co wynika zarówno z opinii bieg?ego W. W., jak i z faktu, ?e objawy zaka?enia ujawni?y si? u powoda ju? nast?pnego dnia po wypisaniu go ze szpitala im. ?w. A. w K. W takiej sytuacji to pozwany chc?c zwolni? si? z odpowiedzialno?ci powinien wykaza?, ?e istnia?o wysokie prawdopodobie?stwo innego – poza szpitalnego powstania szkody i ?e prawdopodobie?stwo to jest wy?sze ni? to wykazywane przez powoda. Pozwany za? nie udowodni? zg?oszonego zarzutu wysokiego prawdopodobie?stwa zaka?enia przez matk?.