Grafika: Freepik.com
Błędy w diagnozie genetycznej w ogólności
Odpowiedzialność za błędy w diagnozie genetycznej stanowi istotny aspekt prawny w dziedzinie medycyny. Biorąc pod uwagę złożoność i dynamiczny rozwój technologii genetycznych, zagadnienie to nabiera szczególnego znaczenia. Odpowiedzialność za błędy diagnostyczne, w tym genetyczne, może być oceniana zarówno pod względem prawa cywilnego, jak i karnego, zgodnie z polskim prawem.
Odpowiedzialność cywilna za błędną diagnozę genetyczną
Osoba, która wyrządza drugiej szkodę poprzez swoje działanie zabronione, jest zobowiązana do naprawienia tej szkody. Wynika to z artykułu 415 kodeksu cywilnego. W kontekście diagnostyki genetycznej błąd diagnostyczny może prowadzić do szeregu konsekwencji. Należą do nich niewłaściwe leczenie, a także niezdiagnozowanie poważnej choroby genetycznej. Może to skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi dla pacjenta.
Odpowiedzialność cywilna w tej dziedzinie często wiąże się z błędem w sztuce medycznej. Błąd w dziedzinie medycyny odnosi się do czynu lub zaniechania lekarza, które nie spełnia obecnych standardów medycznych. W diagnostyce genetycznej standardy są nieustannie ewoluujące. Wymaga to od lekarzy i diagnostów stałej edukacji oraz śledzenia postępów w dziedzinie medycyny.
Odpowiedzialność karna za błędną diagnozę genetyczną
Odpowiedzialność karna za błędną diagnozę genetyczną może prowadzić do kary pozbawienia wolności do pięciu lat. Wynika to z art. 155 § 1 kodeksu karnego. W kontekście błędu diagnostycznego taka sytuacja mogłaby mieć miejsce, gdyby na skutek błędnej diagnozy genetycznej doszło do poważnego pogorszenia stanu zdrowia pacjenta.
Informowanie pacjenta o jego stanie zdrowia a propozycje badania genetycznego w ramach diagnostyki
W diagnostyce genetycznej istotną rolę odgrywa kwestia informowania pacjenta o ryzyku i niepewności związanych z badaniami. Zgodnie z art. 26 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta pacjent ma prawo do otrzymania kompleksowych informacji o swoim stanie zdrowia. Należy do tego również informacja o proponowanych metodach diagnostyki. Nienależyte wykonanie tego obowiązku może być podstawą do dochodzenia roszczeń.
Odpowiedzialność za błędy w diagnozie genetycznej w polskim systemie prawnym może być rozpatrywana w kontekście odpowiedzialności cywilnej i karnej. Istotne są tu zarówno aspekty związane z błędem w sztuce medycznej, jak i prawidłowym informowaniem pacjenta. W obliczu rosnącej roli badań genetycznych w medycynie zagadnienia te nabierają szczególnej wagi.
Błędna diagnoza genetyczna jako rodzaj błędu medycznego
W sprawie zawisłej przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie1 powód cierpiący na zespół Marfana doznał rozejścia się aorty po wypisie ze szpitala. W związku z tym zarzucił błąd w diagnozie i leczeniu. Początkowy wyrok przyznał niewielkie odszkodowanie za cierpienie powoda. Nie przyznał go natomiast za koszty leczenia czy przerwę w studiach. Apelacja koncentrowała się na adekwatności odszkodowania i związku przyczynowym między błędem medycznym a stanem powoda.
Sąd Apelacyjny w Warszawie zmienił wyrok Sądu Okręgowego, zwiększając przyznane odszkodowanie powodowi w sprawie I ACa 1244/13. Sąd uznał, że istnieje adekwatny związek przyczynowy między błędem medycznym a szkodą, jakiej doznał powód. Na tej podstawie zdecydował o zwiększeniu sumy odszkodowania za doznaną krzywdę.
- Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 marca 2014 r., sygn. I ACa 1244/13. ↩︎